آیا واقعاً می‌تواند شغلتان را از چنگتان در بیاورد؟

می‌گویند احتمالاً هوش مصنوعی (AI) بشریت را نابود خواهد کرد. برخی از افراد آگاه هم می‌گویند احتمالاً چنین نخواهد شد.

اما این مسأله قطعی است که هوش مصنوعی مشاغل ما را از چنگمان در خواهد آورد و جمعیتی از بیکاران و بی‌مصرفان را بر جای خواهد گذاشت. مگر نه؟ با این وجود، حقیقت بسیار ظریف‌تر از چیزی است که برخی گزارش‌ها می‌خواهند به ما بقبولانند.
در حال حاضر، ۶.۴۷ میلیون نفر در ایالات‌متحده بیکار هستند. رقابت شدید، افزایش تعداد تحصیل‌کرده‌ها نسبت به تعداد جایگاه‌های شغلی و گزینشی‌تر شدن شرکت‌ها نیز باعث افزایش این تعداد در آینده نزدیک خواهد شد. برای تکمیل عوامل، بیکاران باید مانع بزرگ دیگری را نیز در نظر بگیرند: خودکارسازی و ماشین‌های مجهز به هوش مصنوعی.
ترس از فن‌آوری جدید طبیعی است. ظهور ماشین چاپ موجی از تعجب و وحشت را به همراه داشت. اختراعاتی مانند تلفن، رادیو و تلویزیون نیز به همین ترتیب بودند. اما هوش‌مصنوعی هیچ شباهتی به این مصنوعات نسبتاً خوش‌خیم ندارد. موجودی کاملاً متفاوت است که قادر به نابودی مشاغل بی‌شماری است، اما در عین حال، فرصت‌های حیرت‌انگیزی را نیز به وجود می‌آورد. برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند که هوش مصنوعی چشم‌انداز اشتغال را برای همیشه تغییر خواهد داد. محققان دانشگاه آکسفورد معتقدند هوش مصنوعی تهدیدی مستقیم برای ۴۷ درسد از مشاغل ایالات‌متحده است. چت‌جی‌پی‌تی (ChatGPT) و سایر ربات‌های گفت‌وگوی هوش مصنوعی مردم را نگران کرده‌اند که قابل درک است.
تحلیلگران پی‌دبلیوسی معتقدند هوش مصنوعی در دو دهه آینده حداقل ۷ میلیون نفر را در بریتانیا بیکار خواهد کرد که با توجه به جمعیت ۶۷ میلیون نفری بریتانیا، رقم بسیار بزرگی است. با این وجود، ۷.۲ میلیون شغل جدید ایجاد خواهد کرد. در ایالات متحده آمریکا هم وضع به همین منوال است.
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن هستند که هوش مصنوعی بیشتر از آن‌که فرصت‌های شغلی را از بین ببرد، اشتغال‌زایی می‌کند. اما وقتی صحبت از «جایگزینی انسان توسط هوش مصنوعی می‌شود، آگاهانه یا غیرآگاهانه اشاره‌ای به این بخش نمی‌شود.
البته این‌که افراد فرصت، زمان یا منابع مالی کافی برای ارتقا مهارت‌های خود پیدا می‌کنند یا خیر، مسأله مهمی است که باید بیشتر بررسی شود. با این وجود، هوش مصنوعی آن‌قدر که برخی فکر می‌کنند، برای بازار کار مخرب نیست.
همان‌طور که جان هاکس‌ورث، اقتصاددان ارشد پی‌دبلیوسی به درستی اشاره می‌کند: «فن‌آوری‌های جدید قابل توجه، از موتورهای بخار گرفته تا رایانه‌ها، برخی مشاغل را از بین می‌برند اما دست‌آوردهای قابل توجهی در زمینه بهره‌وری به همراه دارند.» چنین می‌افزاید که یافته‌های گروهش «نشان می‌دهد همین مسأله درباره هوش مصنوعی، ربات‌ها و فن‌آوری‌های مربوط به آن‌ها نیز صادق خواهد بود.» لازم به ذکر است آن دسته از مشاغل که مجموعه‌ای از اقدامات نسبتاً تکراری مانند ورود داده، بازاریابی تلفنی و پذیرش را شامل می‌شوند، بیشتر در معرض خطر هستند.
گرچه هوش مصنوعی حداقل به این زودی‌ها، انسان‌ها را از معادله شغلی حذف نمی‌کند، اما تهدید شوم‌تری برای بشر، به ویژه ساکنین ایالات‌متحده، به همراه دارد.
در سال ۲۰۱۴، استیون هاوکینگ این پیش‌بینی هولناک را مطرح کرد که توسعه کامل هوش مصنوعی «می‌تواند پایان نسل بشر باشد.» تا سه یا چهار دهه آینده نمی‌توان گفت که این پیشگویی هولناک به واقعیت خواهد پیوست یا خیر. اما شکی نیست که هوش مصنوعی مسأله حریم شخصی را از بین خواهد برد، کما این‌که تا کنون هم تا حدی از بین برده است.
نهادهای فدرال هر روز بیش از پیش از فن‌آوری‌های متخاصم تشخیص چهره (FRT) استفاده می‌کنند و برنامه‌ریزی‌های بیشتری برای استفاده بیشتر از این فن‌آوری‌ها در سال جاری در دست است. این فن‌آوری که با شناسایی و ارزیابی برخی ویژگی‌های چهره و ذخیره داده‌های به دست آمده در قالب یک شناسه منحصر به فرد چهره کار می‌کند، از هوش مصنوعی بهره می‌گیرد. مدتی است که نهادهای مجری قانون برای شناسایی چهره مجرمان به استفاده از این فن‌آوری روی آورده‌اند که از جهات مختلف مشکل دارد.
همان‌طور که در گزارش اخیر اَکسیوس اشاره شده است، فن‌آوری تشخیص چهره معایب حیرت‌آوری دارد. این گزارش اندکی پس از آن منتشر شد که مردی سیاه‌پوست در جورجیا به دلیل تطبیق اشتباه چهره‌اش با چهره مظنون سرقتی در نیواورلئان، در جورجیا به زندان افتاد. این مرد که مدعی بود هرگز در زندگی خود به لوئیزیانا نرفته است، پس از حدود یک هفته بازداشت آزاد شد.
اولین بار نیست که این فن‌آوری باعث دستگیری یک بی‌گناه می‌شود. بر اساس گزارش سال گذشته وایِرد، از زمان استفاده نیروهای پلیس از فن‌آوری تشخیص چهره، حداقل سه دستگیری اشتباه رخ داده است. هر سه دستگیرشدگان سیاه‌پوست بودند. بر اساس سوابق، این فن‌آوری در تشخیص دقیق چهره سیاه‌پوستان مشکل دارد.
ممکن است هوش مصنوعی شغل‌تان را ازتان نگیرد، اما نقشی کلیدی در ربودن چهره‌تان دارد و اگر اتفاقاً نزدیک یک فروشگاه زنجیره‌ای زندگی می‌کنید، ممکن است عدم سوپیشینه‌تان را هم ازتان بگیرد.