آیا نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران برای مدیریت کرونا برنامه‌ای دارند؟
نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران تاکنون درباره برنامه خود برای مدیریت کرونا و مسائل مربوط به آن مانند سیاست واکسیناسیون اظهارنظر خاصی نکرده‌اند.
این در حالی است که با ورود جهان به دومین سال همه‌گیری کرونا از چند ماه پیش، اقتصاد کشورها هنوز هم شدیداً تحت تأثیر این بحران عظیم قرار دارد و موضوع مدیریت این بیماری این روزها از تعیین‌کننده‌ترین اهرم‌ها در سرنوشت رقابت‌های سیاسی در جهان است.
در برخی کشورها مانند بریتانیا و اسرائیل که در ماه‌های اخیر سیاست‌های موفقی را در زمینه واکسیناسیون همگانی اجرا کرده‌اند، احزاب حاکم امکان این را نیز یافته‌اند تا از این موضوع برای تبلیغات سیاسی داخلی به ویژه در رقابت‌های انتخاباتی بهره بجویند. در برخی دیگر از کشورها مانند هند و آلمان، احزاب و گروه‌های مخالف از سوء مدیریت بحران سلامت، به عنوان اصلی‌ترین اهرم انتقاد علیه دولت استفاده می‌کنند.
اما به نظر می‌رسد در ایران با وجود آن که کرونا هنوز از تک و تا نیفتاده و برنامه واکسیناسیون همگانی و خرید یا تولید واکسن هنوز پیشرفت بسیار کندی دارد، نامزدهای مهم‌ترین رقابت سیاسی یعنی انتخابات ریاست جمهوری هم اعتنای خاصی به آن ندارند. آن‌ها بی‌وقفه مسببان وضعیت اقتصادی موجود را متهم کرده و وعده‌های رونق اقتصادی گاه باورناپذیر می‌دهند، اما به چگونگی مهار کرونا و بازیابی اقتصاد پساکرونایی هیچ اشاره‌ای نمی‌کنند.
در حالی که اقتصاد تحریم‌زده ایران با تعطیلی اجباری بخش‌های زیادی از فعالیت‌های تجاری و نبود امکان توسعه بازرگانی بین‌المللی بیش از هر زمان دیگری آسیب‌پذیر شده است، نامزدهای انتخابات ۱۴۰۰ گویی دارند در شرایطی عادی بدون بحران سلامت از ترمیم اقتصادی سخن می‌گویند و اصولا کرونا را تمام شده می‌انگارند.
در کشورهای پیشرفته به جز مهار کرونا و برنامه واکسیناسیون حتی برای دوران پساکرونا نیز برنامه‌هایی اندیشیده شده تا دولت‌ها برای موارد مشابه همه‌گیری آماده باشند. اما تا این زمان به نظر می‌رسد داوطلبان سمت ریاست جمهوری ایران حتی با فرض تمام شدن کرونا، هیچ برنامه‌ای برای پیشگیری از بروز چنین بحرانی در کشور ندارند.
سخنرانی روز ثبت نام و مناظره تلویزیونی
در روزهای ثبت نام انتخابات کاندیداها، تقریبا تمام چهره‌های شاخص سیاسی داوطلب، در یک سخنرانی نسبتا جامع، اهداف و برنامه‌های کلی خود از ورود
به کارزار ریاست جمهوری را بیان کردند. اما به جز اسحاق جهانگیری که اشاره گذرایی به بحران کووید ۱۹ کرد و البته متعاقبا رد صلاحیت شد، تقریبا هیچ
یک از نامزدهای بالقوه انتخابات سیزدهم درباره موضوع کرونا و برنامه‌های واکسیناسیون سخنی نگفتند.
در جریان نخستین مناظره تلویزیونی نامزدها در روز ۱۵ خرداد، در زمینه سیاست کرونایی و برنامه واکسیناسیون نطلقا هیچ پرسشی نشد و برنامه طبق معمول دوره‌های اخیر، به ایراد انتقادات و اتهامات بی‌پرده نامزدها علیه یک‌دیگر گذشت.
اشاره‌های توییتری
در توییتر که در این دوره به یکی از اصلی‌ترین عرصه‌های اظهارنظر هفت نامزد ریاست جمهوری و فضای حمله آن‌ها به یک‌دیگر بدل شده است، باز هم اثری از توضیح برنامه‌شان درباره کرونا نیست.
در این میان عبدالناصر همتی در توییتر از این که در مناظره تلویزیونی پرسشی درباره کرونا نشده، اظهار تأسف کرد و نوشت:«تأسف‌آور است که در ساختار بد و پرسش‌های شانسی مناظره، کسی نپرسید برنامه نامزدها درباره دو مساله مهم چیست». او این دو مسئله را «اثر شدیدترین جنگ تحریمی تاریخ جهان
بر اقتصاد ایران» و «اثر کرونا که ده‌ها هزار نفر از هم‌وطنان‌مان را از ما گرفته است» اعلام کرد.
با این حال برخی کاربران در زیر همین پست به همتی یادآوری کرده‌اند که او در مدت حضور خود در مناظره برای پرداختن به این موضوع زمان داشته، اما
ترجیح داده از وقت خود برای نقد دیگر رقبایش استفاده کند.
محسن مهرعلی‌زاده نیز پس از تأیید صلاحیتش با اشاره‌ای گذرا به برنامه‌اش برای «اصلاح» مدیریت بحران کرونا در توییتر نوشت:«مدیریت کرونا تاکنون یک فاجعه تمام عیار بوده است، بنده به همه قربانیان کرونا تسلیت می‌گویم، بحران‌ها فرصتی برای اصلاحات هستند، رفع تعارض منافع و کنار گذاشتن تزهای غیرعلمی مثل ایمنی گله‌ای و... برنامه سریع بنده است.»
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی که با شعار «دولت سلام» به مهم‌ترین میدان رقابت انتخاباتی ایران وارد شده، پیش از اعلام فهرست نامزدهای تأییدصلاحیت شده، درباره کرونا در توییتر نوشته بود:«کرونا فقط عارضه ویروسی نیست، بیماری مدیریتی در ایران است که ماه‌هاست گریبان مردم را گرفته و آسیب‌های اجتماعی و روانی که تحمیل شده کمتر از تلفات انسانی آن نبوده است. وقتی رییس جمهور شدم نظام مدیریت کرونا و واکسن را به نفع مردم تغییر خواهم داد.»
نادر بودن اظهارنظرهای کرونایی در میان نامزدهای انتخاباتی در حالی است که دو تن از این افراد، یعنی امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و علی‌رضا زاکانی پزشک هستند و باقی نیز مدعی شده‌اند که وضعیت مدیریتی و اقتصادی جامعه را بهبود می‌بخشند.
سعید جلیلی، نامزد اصول‌گرا که به نظر می‌رسد نسبت به بقیه کاندیداها برنامه‌های مشخص‌تری را بیان کرده است، درباره واکسن کرونا گفته است که ایران می‌تواند واکسن‌های تولیدی خود را به سایر کشورها از جمله اروپا صادر کند.
در مطلب نسبتا بلندی که در پایگاه اطلاع‌رسانی جلیلی درباره نظام سلامت نوشته شده، تنها این جمله درباره کرونا آمده است:«در حال حاضر برخی کشورهای اروپایی از ایران واردات دارو دارند. ما در زمینه تولید واکسن اگر بتوانیم به حد مطلوب تامین نیاز داخلی برسیم، به دلیل آنکه جز چند کشور تولیدکننده هستیم، می‌توانیم فرصت بسیار مناسبی برای صادرات واکسن کرونا داشته باشیم.»
برخی از نامزدهای انتخابات ۱۴۰۰ هنوز برنامه‌های خود را منتشر نکرده‌اند و همه آن‌ها قرار است در دو مناظره دیگر تلویزیونی در روزهای سه‌شنبه ۱۸ و شنبه ۲۲ خرداد شرکت کنند. باید دید که آن‌ها در فرصت‌های پیش رو چه برنامه‌ای برای مدیریت کرونا و اقتصاد پساکرونا در ایران ارائه می‌کنند.
