ائتلاف چین و روسیه؛ آیا جهان به سمت خودکامگی می‌رود؟
(بخش اول)
برخی محافل رسانه‌ای و صاحبنظران معتقدند که نشست شی جین‌پینگ و ولادیمیر پوتین پیام مهمی برای جهان داشت، این‌که این دو به دنبال ایجاد نظم جدید جهانی هستند که در آن قدرت دیکتاتورمحور خود را با تعریف جدیدی از دموکراسی توجیه و تثبیت کنند.
بعد از بازگشت شی از روسیه، جهان غرب گمانه‌زنی‌ها را کنار گذاشت و به صراحت از طریق تریبون‌های رسانه‌ای اعلام کرد که حزب کمونیست چین به رهبری شی جین‌پینگ به دنبال رویارویی علنی با ایالات متحده آمریکا و متحدان غربی‌اش است و در این راه، کرملین را نیز با خود همراه کرده است. آنچه که در این سفر گذشت با آنچه که در ابتدای سفر شی از سوی وزارت خارجه رژیم چین مطرح شد، تفاوت داشت.
وزارت خارجه چین گفته بود که شی جین‌پینگ برای ارائه طرح صلحی در جنگ اوکراین به روسیه رفته است، اما نتایجی که از این نشست منتشر شد، به نظر می‌رسید که نه‌تنها از طرح صلح خبری نیست بلکه سی‌ان‌ان، رسانه نزدیک به دموکرات‌های آمریکا گزارش داد که این سفر حامل این پیام بود که «راهی برای صلح وجود ندارد.»
بر اساس منابع خبری کرملین، این نشست با بیش از ده‌ها موافقت‌نامه برای تقویت همکاری‌ها در عرصه‌های مختلف به پایان رسید. همچنین بیانیه نشست شی و پوتین بر چگونگی «تعمیق» روابط دو کشور متمرکز بود.
نظم جدید و دموکراسی برای خودکامگی!
جاش روگین، نویسنده روزنامه واشنگتن‌پست در نوشته‌ای به مناسبت سفر شی جین‌پینگ به مسکو معتقد است که نظم جدید جهانی که رژیم کمونیستی چین و روسیه به رهبری پوتین به دنبال ایجاد آن هستند، جهانی است که در آن دموکراسی، ارزش‌های حقوق بشر و حاکمیت قانون به مفهوم امروزی‌اش جایی در نظام بین الملل نخواهد داشت.
وی با اشاره به اتفاقات در جریان دیدار پوتین و شی در مسکو نوشته است که این دو نه تنها در کشورهای خود از عنوان دموکراسی استفاده می‌کنند تا در انتخابات فرمایشی که نتایجش از پیش تعیین شده است قدرت خودکامه‌شان را تثبیت کنند، بلکه در تلاش هستند تا درک جهانی از معنای «دموکراسی» را تغییر دهند و این وضعیت خطرناکی را به وجود می‌آورد که در آن، دموکراسی‌های واقعی به عقب رانده خواهند شد.
به عقیده روگین، این شیوه تعریف از دموکراسی که در خدمت تحکیم خودکامگی قرار می‌گیرد، در بین دیکتاتورها و سیستم‌های استبدادی جذابیت دارد که نمی‌خواهند اقرار کنند که قدرت را صرفاً از طریق اعمال زور و نه انتخاب از سوی مردم به دست آورده‌اند، به این ترتیب قدرت‌های خودکامه به سوی خودکامگی بیشتر پیش خواهند رفت و قدرت‌شان با تعریف جدیدی از دموکراسی که حزب کمونیست چین به رهبری شی جین‌پینگ ترویج میدهد، توجیه خواهد شد.
او برای تأیید نظر خود از موسیس نیم، نویسنده کتاب انتقام قدرت نقل قول کرده است که اگر شما (صاحب قدرت) در کشور خودتان طعم خودکامگی را چشیده باشید، شما می‌خواهید که در جهان نیز مستبد باشید و این خصلت در کشورتان محدود نمی‌ماند بلکه در جهان نیز می‌خواهید گسترش دهید.
از این لحاظ حزب کمونیست چین که بیش از نیم قرن قدرت حاکم را در این کشور دارد، کارنامه قابل بررسی دارد. قتل حدود بیست میلیون شهروند چینی در نتیجه انقلاب فرهنگی و سرکوب و شکنجه گسترده اقلیتهای مذهبی و قومی شامل اویغورهای مسلمان، مسیحیان، تمرینکنندگان روش معنوی فالون گونگ و تبتی‌ها در چین نام برد که شدیدترین شکل آن را می‌توان در برداشت اجباری عضوهای حیاتی از بدن زنده تمرینکنندگان فالون گونگ در بازداشتگاه‌ها و کمپ‌های کار اجباری مشاهده کرد که در دو دهه اخیر به شکل تجارت پر منفعت برای حزب حاکم و کادرهای خاص بیمارستانی وابسته به این حزب رواج داشته است. به این ترتیب اگر نظر موسیس نیم تحقق یابد و این شکل اعمال قدرت استبدادی در چین برای تشکیل نظم جدید جهانی مورد نظر این حزب انجام شود، زیان‌های این نظم جدید جهانی غیرقابل شمارش خواهد بود.
روگین خاطرنشان می‌کند که دموکراسی‌های غربی ساده‌لوح خواهند بود اگر فکر کنند که روایت پکن «از دموکراسی و خودکامگی در نظم جدید جهانی» در حال گسترش (به جهان) نیست.
موسسه صلح ایالات متحده اخیراً گزارشی منتشر کرده است که در آن به کمپین گسترده جهانی دولت چین برای تأثیرگذاری بر رسانه‌ها در کشورهای در حال توسعه می‌پردازد و اضافه می‌کند که «حزب حاکم چین به دنبال ایجاد ائتلاف گسترده‌ای از شرکای همفکر در سراسر جنوب جهانی است تا ادعای خود مبنی بر برتری نظام سیاسی چین و این‌که ایالات متحده یک نئو امپریالیست ناخواسته است، منعکس کند.»
چین برنده دو سر برد و باخت روسیه
جو بایدن در واکنش به دیدار اخیر شی و پوتین گفته است که بسیاری از مردم در مورد تهدید این دو کشور اغراق می‌کنند و متحدان آمریکا به میزان قابل‌توجهی با یک‌دیگر همراه شده‌اند. درحالیکه وی تلاش می‌کند تا تهدیدهای ناشی از روابط این دو را کماهمیت جلوه دهد، جمهوری‌خواهان به دولت بایدن درباره تبعات همکاری‌های چین و روسیه هشدار می‌دهند.
فاکس‌نیوز رسانه نزدیک به جمهوری‌خواهان آمریکا گزارش داده است که در سال گذشته، درآمد بودجه کرملین از ۵۲.۸ میلیارد دلار به ۸۱.۳ میلیارد دلار افزایش یافت که این به لطف خرید نفت خام و زغال سنگ توسط چین بود. همکاری اقتصادی بین دو کشور با امضای ۱۰ توافق‌نامه بین پوتین و شی افزایش می‌یابد که تا سال ۲۰۳۰ ادامه خواهد داشت. پوتین قصد دارد تجارت با چین را که به ۱۸۹ میلیارد دلار رسیده است، به ۲۰۰ میلیارد دلار افزایش دهد. روسیه یکی از بزرگ‌ترین ذخایر منابع طبیعی جهان را دارد و چین بیشترین جمعیت جهان را دارد. با توجه به این‌که تحریم های غرب احتمالاً به این زودی ها از روسیه برداشته نمیشود، وابستگی روسیه به چین افزایش خواهد یافت.
به نوشته این رسانه، چین در حال وابسته شدن هر چه بیشتر روسیه است، زیرا چین به دنبال گسترش نفوذ ژئوپلیتیکی و اقتصادی خود در اورآسیا، بزرگ‌ترین خشکی جهان از طریق طرح کمربند و جاده است. این پروژه عظیم زیرساختی بین قاره‌ای به رهبری چین به دنبال اتصال زنجیره های تأمین و لجستیک در سراسر جهان است که امکان ظهور رژیم کمونیستی چین به عنوان مرکز ثقل جهانی را فراهم می کند. پوتین به عنوان شریک کوچک شی که به دنبال همکاری بین اتحادیه اقتصادی اورآسیا روسیه و کمربند و جاده چین است، برنامه بزرگ چین را برای تبدیل شدن به قدرت اقتصادی و نظامی مسلط تا سال ۲۰۴۹ امکان پذیر می کند.
در ادامه این گزارش آمده است که برخلاف ادعای مقامات چینی که از تلاش شی برای یافتن صلح در اوکراین میگفتند، رژیم چین انگیزه زیادی برای ادامه جنگ در اوکراین دارد و شی احتمالاً ارسال کمک‌های نظامی مرگ‌بار به روسیه را تأیید خواهد کرد. این‌که روسیه و آمریکا که دشمنان ژئوپلیتیکی شناخته شده رژیم چین هستند زرادخانه‌های خود را در یک جنگ نیابتی تخلیه کنند، به نفع این رژیم است.
همچنین تعدادی از اعضای جمهوری‌خواه کنگره آمریکا نیز در نامه‌ای به جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی این کشور درباره «تهدید مستقیم» روسیه برای کمک به چین در ساخت سلاح‌های هسته‌ای هشدار دادند. اشاره آن‌ها به فعالیت یک شرکت انرژی به نام «روس اتم» است که در تولید سلاح اتمی به چین کمک می‌کند. به گفته این نمایندگان، این شرکت در جنگ اوکراین نیز به پوتین کمک کرده است. آن‌ها افزودند: «دولت آمریکا باید از همه ابزارهایی که در اختیار دارد، برای توقف همکاری خطرناک روس اتم و جمهوری خلق چین استفاده کند.»
جان بولتون، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق ایالات متحده معتقد است که نشست شی و پوتین زنگ خطری برای تهدیدهای جهانی پیش روی آمریکا و متحدان غربی‌اش است و چین برنده نهایی میدان جنگ در اوکراین خواهد شد، چه روسیه در جنگ پیروز شود یا شکست بخورد. اگر روسیه به طور کلی یا جزئی پیروز شود، این چین است که بر مقاومت تلخ اوکراین و کمک‌های قابل توجه ایالات متحده و ناتو پیروز میشود و در نتیجه خطر، قلم‌روهای سابق اتحاد جماهیر شوروی و به طور کلی اروپای غربی را تهدید خواهد کرد و اگر مسکو شکست بخورد، روسیه بیش از پیش به چین متکی خواهد شد و در نتیجه حتا بیشتر تحت فشار چین قرار خواهد گرفت.
به گفته بولتون، اکنون حامیان غربی پکن که تلاش می‌کردند تا حزب کمونیست چین را مخالف حمله روسیه به اوکراین نشان دهند، متوجه شدند که بیش از این نمی‌توانند از حزب کمونیست چین حمایت کنند و حقایق همکاری این دو بر آن‌ها آشکار شده است.
وی می‌افزاید: «تنها خبر خوب از دیدار پوتین و شی این است که احتمالاً غربی‌هایی که قبلاً نیات بد روسیه و چین را درک نمی‌کردند، بیدار خواهند شد.»
رئیس فرماندهی استراتژیک ایالات متحده همچنین در ماه ژانویه به کنگره گزارش داد که چین در حال حاضر تعداد پرتابگرهای موشکی برد قاره‌پیمای زمینی بیشتری نسبت به ایالات متحده دارد.
چارلز ریچارد، تحولات جدید چین در تسلیحات هسته‌ای را «یک شکست استراتژیک» خواند.
