سقوط آزاد مشارکت در انتخاب نمایندگان شورای شهر و مجلس
با مشارکت ۲۴ درسدی؛ آرای باطله در تهران هم اول شد!
در انتخابات میاندورهای مجلس شورای اسلامی در حوزه تهران، آرای باطله نزدیک ۷۵۳ هزار و بیش از ۲ برابر رای اسماعیل کوثری نفر اول بوده است!
از سوی دیگر، شکراله حسن بیگی رییس ستاد انتخابات استان تهران گفت: در انتخابات شورای شهر تهران در مجموع یک میلیون و ٥٦٥ هزارو ٣٧٠ رای «۲۴ درسد مشارکت!» به صندوق‌های رای ریخته شد که٤١٣ هزار ٢٨٢ آرای باطله بود! که پس از مهدی چمران با ٤٨٦ هزارو ٢٨٢ رای توانست رتبه دوم را کسب کند!
نتیجه انتخابات مجلس خبرگان در استان تهران اعلام شد
رئیس ستاد انتخابات استان تهران همچنین گفت: براساس شمارش آرا به ترتیب علی رضا اعرافی، حسین‌علی سعدی و احمد دانش مومن توانسته‌اند بیشترین آرای انتخابات میاندورهای مجلس خبرگان را در این استان کسب کنند. شکراله حسن بیگی افزود: براساس آرا شمارش شده، علی رضا اعرافی با یک میلیون و ٢٩٣ هزار و ٧٢ رای، حسین‌علی سعدی با ٦٥٦ هزار و ١١ رای و احمد دانش زاده مومن با ٥٨٤ هزار و ٥٤٩ رای به ترتیب بیشترین آرا را کسب کرده‌اند. وی افزود: استان تهران دارای ١٦ کرسی در مجلس خبرگان رهبری است که سه کرسی آن فاقد نماینده بود. با توجه به ارتحال آیت‌الله محمدعلی تسخیری، آیت‌الله سید هاشمی بطحایی و آیت‌الله ابراهیم امینی نجف آبادی در حوزه انتخابیه استان تهران، انتخابات میاندورهای مجلس خبرگان رهبری در این استان برای تعیین تکلیف سه کرسی خالی در بیست و هشتم خرداد ۱۴۰۰ هم‌زمان با انتخابات ریاست جمهوری، میان دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و شورای شهر تهران، برگزار شد.
همشهری نوشت: آمار مشارکت شهروندان تهرانی در انتخابات ششمین دوره شوراهای شهر و روستا نسبت به تمام ادوار گذشته کم‌ترین نرخ را به خود اختصاص داد.
مردم غایبان مدیریت شهری در دوره ششم هستند. این را کاهش محسوس آمار مشارکت در انتخابات شورای شهر تهران و سایر مراکز استان‌ها می‌گوید؛ جایی که آرای باطله در ۳ شهر بزرگ پیشتاز شد و آمار غیررسمی حکایت از مشارکت حدود ۳۴ درسدی در انتخابات شورای شهر استان تهران دارد؛ یعنی کم‌ترین میزان مشارکت در ۶ دوره انتخابات شورا؛ آن هم در حالی‌که دوره پنجم بیشترین میزان مشارکت در ادوار انتخابات شورا را به خود اختصاص داد و حالا به نظر می‌رسد پس از ۴ سال اصول‌گرایان با کم‌تر از حدود یک سوم رای دوره پنجم اصلاح‌طلبان توانستند بار دیگر مهمان خیابان بهشت شوند. آمارها حاکی از آن است که نفر اول فهرست راه‌یافته به شورای ششم شهر تهران، کم‌تر از یک سوم نفر اول راه‌یافته به شورای پنجم رای آورده است. این کاهش چشمگیر مشارکت را نشان می‌دهد. انتخابات ۱۴۰۰ شبیه هیچ‌یک از ادوار پیشین خود نبود و این تفاوت از شیوع همه‌گیری کرونا آغاز می‌شد و به رد صلاحیت‌های گسترده در تهران و سایر شهرها می‌رسید.
ردصلاحیت حداکثری در دوره ششم
در انتخابات شورای شهر ششم هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات در مرحله نخست ۱۲ هزار نفر را رد صلاحیت کرد؛ در حالی‌که رد صلاحیت‌ها در دوره پیشین به ۲ هزار نفر نمی‌رسید. هیأت نظارت بر انتخابات مجلس یازدهم از نمایندگان نزدیک به جریان پایداری مجلس یازدهم تشکیل می‌شد، اما انتقادها به عمل‌کرد این هیأت حتا صدای برخی نمایندگان اصول‌گرای مجلس یازدهم را هم بلند کرد و کاظم دلخوش در نطق خود در مجلس از عمل‌کرد فراقانونی این هیأت سخن گفت.
محمدباقر قالیباف نیز در جریان بررسی صلاحیت‌ها و پس از بالاگرفتن اعتراض‌ها جلسه‌ای با هیأت نظارت و مسوولان وزارت کشور برگزار و تأکید کرد که احراز صلاحیت‌ها باید بر مبنای قانون باشد، اما انتقادها در نتیجه نهایی تأثیر نگذاشت و حمیدرضا کاظمی، رئیس هیأت نظارت در ۲ نشست خبری از ردصلاحیت‌های گسترده دفاع کرد و یکی از دلایل آن را عمل‌کرد شورای پنجم دانست. اصلاح‌طلبان تأکید کردند که ۸۰ درسد کاندیداهای آنان در شهرهای مختلف رد صلاحیت شدند و حتا نیمی از کاندیداهای شورای پنجم که قصد شرکت در ششمین دوره را داشتند نیز ردصلاحیت شدند. فقط ۷ نفر از اعضای فعلی شورا برای ششمین دوره تأیید صلاحیت شدند و بسیاری از سیاست‌مداران و فعالان سیاسی هشدار دادند که این عمل‌کرد می‌تواند منجر به کاهش محسوس مشارکت در انتخابات شود. محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران ابراز امیدواری کرده بود که پیش از انتخابات «اتفاقات مثبتی ایجاد شود که بخش قابل توجهی از جامعه را از ناامیدی و قهر با صندوق رای خارج کند»؛ اتفاقی که رخ نداد و نگرانی‌ها درباره مشارکت در انتخابات شورای شهر ششم تحقق پیدا کرد.
تب انتخابات نه فقط در تهران، بلکه در اغلب شهرهای بزرگ در دوره ششم نیز بالا نرفت. در شهر تهران از مجموع ۹ میلیون و ۸۱۵ هزار و ۷۷ نفر واجدین شرایط شرکت در انتخابات در استان تهران، ۳ میلیون و ۳۴۷ هزار و ۵۸۰ رای اخذ شده که معادل مشارکت ۳۴. ۳۸ درسد واجدین شرایط در استان تهران است. مشارکت شهر تهران ۲۶ درسد است و ۱۲ درسد از رای دهندگان نیز رای سفید یا باطله به صندوق انداختند. در همدان تعداد آرای باطله ۲۰ هزار و ۴۵۳ رای بود و آرای منتخب اول این شهر ۲۰ هزار و ۲۸۲ رای اعلام شده است. در اراک نیز تعداد آرای باطله ۲۸ هزار و ۵۶۵ رای اعلام شده است؛ در حالی‌که آرای نفر اول ۱۴ هزار و ۵۶۰ رای بود. پیش از این در شورای شهر کرج نیز آرای باطله اول شده بود. تعداد آرای باطله در انتخابات شوراهای کرج ۳۸ هزار و ۸۸۸ رای است که حدود ۱۶ هزار رای بیش از آرای نفر اول این شهر است.
وضعیت در شهرهای دیگر نیز به همین منوال بوده است. در شهر یزد واجدین شرایط ۴۱۵ هزار و ۱۲۶ نفر بودند و نفر اول این شهر فقط ۲۹ هزار و ۶۰۳ رای یعنی معادل ۷ درسد آرا را به خود اختصاص داده است. نفر اول شورای شهر رشت ۱۱ هزار و ۹۰۴ رای داشته که با توجه به آمار ۶۹۲ هزار نفری واجدین شرایط مشارکت کم‌تر از ۲ درسدی را نشان می‌دهد. اصفهان، کرمان و تبریز دیگر مراکز استانی هستند که به ترتیب ۸. ۹، ۴. ۸و ۱. ۵ درسد از واجدین شرایط به نفر اول شورای شهر ششم رای دادند؛ آماری که نشان می‌دهد بخش بزرگی از مردم در دوره ششم در عرصه مدیریت شهر غایب بودند یا ترجیح دادند که غایب باشند.
هجمه رسانه‌ای و نرخ پایین مشارکت
نگاهی به سطح شهرها نیز نشان می‌داد که شور و اشتیاق انتخابات در ادوار پیشین از بین رفته و حتا تبلیغات نامزدها نیز به دلایلی همچون شیوع کرونا بسیار کم‌رنگ بود؛ تا جایی که حتا نامزدهای ریاست جمهوری نیز به گفته وزیر کشور در بسیاری از استان‌ها ستاد تشکیل ندادند و «رقابتی ضعیف» در انتخابات ۱۴۰۰ شکل گرفت. اما یکی دیگر از دلایلی که مشارکت در دوره ششم شوراها را با اختلاف تبدیل به پایین‌ترین میزان مشارکت در ادوار شورا کرد، هجمه رسانه‌ای گسترده علیه شوراهای پنجم بود؛ موضوعی که اعضای شورای شهر تهران بارها به آن اشاره کردند و گفتند که صداوسیما و دیگر رسانه‌های مخالف به شکلی گسترده مردم را از عمل‌کرد شورای شهر پنجم ناامید کردند؛ اتفاقی که درباره شوراهای قبلی رخ نداد و حتا آن‌ها درست برخلاف شورای شهر پنجم، تریبون‌های بسیاری برای نمایش اقدامات خود داشتند. البته با وجود همه این‌ها باز هم اصول‌گرایان با رای حداقلی وارد شورای شهر ششم می‌شوند و برای ۴ سال مدیریت شهر تهران و انتخاب شهردار را برعهده دارند.
