در جریان عدم احراز صلاحیت به برخی جفا شد
هبر جمهوری اسلامی روز جمعه گفت که در جریان «عدم احراز صلاحیت» نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به برخی از کسانی که صلاحیت آنها احراز نشد «جفا و ظلم» شد.
رهبر جمهوری اسلامی این سخنان را در جریان سخنرانی سالانه خود به مناسبت سالگرد درگذشت امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی بیان کرد. به گزارش خبرگزاریهای ایران رهبری گفت: «در جریان عدم احراز صلاحیت به برخی کسانی که صلاحیتشان احراز نشد جفا شد. به خودشان و خانوادههایشان نسبتهایی داده شد که معلوم شد خلاف است. فضای مجازی بدون هیچ قید و بندی این مسایل را منتشر کردند. مطالبه من این است که دستگاههای مسوول جبران کنند. گزارشها خلاف واقع بود.»
رهبر جمهوری اسلامی در حالی از گزارشهای «خلاف واقع» در مورد نامزدهای ریاست جمهوری و «جبران» آن سخن میگوید که تبلیغات هفت نامزد مورد تأیید شورای نگهبان آغاز شده و تنها دو هفته به روز رای گیری باقی مانده است.
عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در واکنش به سخنان روز جمعه رهبر جمهوری اسلامی گفت: «به زودی اعلام نظر میکنیم. الآن چیزی نمیتوانم اعلام کنم.»
سخنگوی شورای نگهبان همچنین در صفحه توئیتر خود سخنان رهبری را «فصل الخطاب» و حکم او را «لازم الاتباع» دانست. او نوشت: «شورای نگهبان با اذعان به اینکه مصون از خطا نمیباشد به زودی نظر خود را اعلام خواهد کرد.»
علی لاریحانی، رئیس پیشین مجلس، محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری سابق و اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری از جمله نامزدهای سرشناسی هستند که شورای نگهبان مانع از حضور آنها در عرصه انتخابات ریاست جمهوری شده است.
اشاره رهبر جمهوری اسلامی به «گزارشهای خلاف واقع» یادآور اظهارات صادق لاریحانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو فقهای شورای نگهبان است که پس از اعلام نظر این شورا از ارائه «گزارشهای خلاف واقع» از سوی نهادهای امنیتی انتقاد کرده بود. آیت الله صادق لاریجانی گفته بود: «از وزارت اطلاعات با قاطعیت تمام مطلبی نقل میکنند، حال آنکه با پرسش از معاونت مربوطه در وزارت اطلاعات به صراحت این مطلب تکذیب میشود.»
برادر علی لاریجانی در بخش دیگری از سخنانش نیز گفته بود: «سبب این نابسامانیها تا حد زیادی دخالتهای فزاینده دستگاههای امنیتی از طریق گزارشهای خلاف واقع، در تصمیم سازی برای شورای نگهبان است.»
علی مطهری، نایب رئیس پیشین مجلس که خود یکی از ردصلاحیت شدگان این دوره از انتخابات ریاست جمهوری است در واکنش به سخنان رهبر جمهوری اسلامی گفت: «به نظر من مفهوم این جمله ایشان این است که شورای نگهبان باید جلسهای تشکیل دهد و حداقل لاریجانی را تأیید صلاحیت کند و ایشان وارد رقابتها شود.»
برادر همسر علی لاریجانی افزود: «اگر غیر از این باشد جبران معنی نمیدهد.»
طرح وعدههایی بدون پشتوانه عملی گناه است
رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگری از سخنان روز جمعه خود از طرح برخی وعدهها از طرف نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری انتقاد کرد. وی اظهار داشت: «نامزدها وعدههایی را که مطمئن نیستند میتوانند انجام بدهند را ندهند. [...] این وعدهها به ضرر کشور است. اگر چنانچه به ریاست جمهوری رسیدید و نتوانستید انجام دهید مردم را نسبت به نظام دلسرد میکنید. وعدههایی که اهل فن تأیید میکنند قابل تحقق است را بدهید، اما این وعدههایی که پشتوانه عملی ندارد را این وعدهها را نباید داد چون موجب دلسردی مردم خواهد شد و این گناه است.»
ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، سعید جلیلی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی، عبدالناصر همتی، رئیس کل سابق بانک مرکزی، محسن مهرعلیزاده، رئیس پیشین سازمان تربیت بدنی، امیرحسین قاضی زاده هاشمی، نایب رئیس پیشین مجلس و علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس هفت نامزدی هستند که شورای نگهبان نام آنها را به عنوان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرده است.
ناظران سیاسی انتظار داشتند در پی انتقاد رهبری، شورای نگهبان صلاحیت برخی نامزدها را دوباره تأیید کند.
شورای نگهبان با صدور بیانیهای گفت که خلاف اظهارات رهبر جمهوری اسلامی، «برخی گزارشهای نادرست در نظریه نهایی شورای نگهبان موثر نبوده است».
این بیانیه ظاهراً به رسانهها هشدار میدهد که «از گمانهزنی و استناد به امور غیرواقعی و نادرست اجتناب کند»، اما این هشدار، به نظر پاسخی مستقیم به گفتههای رهبر جمهوری اسلامی میآید.
رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی روز جمعه ۱۴ خرداد خود با اشاره به رد صلاحیت گسترده داوطلبان نامزدی انتخابات ریاستجمهوری، گفت: «در جریان عدم احراز صلاحیت به برخی کسانی که صلاحیتشان احراز نشد جفا شد. به خودشان و خانوادههایشان نسبتهایی داده شد که معلوم شد خلاف است. فضای مجازی بدون هیچ قید و بندی این مسائل را منتشر کردند. مطالبه من این است که دستگاههای مسوول جبران کنند. گزارشها خلاف واقع بود.»
اندکی پس از سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی، عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در حساب توییتری خود نوشت: «فرمایشات مقام معظم رهبری مدظله العالی فصل الخطاب و حکم ایشان لازمالاتباع است.»
ناظران سیاسی انتظار داشتند که شورای نگهبان در پی اظهارات علی خامنهای، صلاحیت برخی نامزدها - به خصوص علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی - را دوباره تأیید کند، اما بیانیه این شورا با لحنی که در تاریخ تشکیل آن بیسابقه است، نظر خامنهای را تلویحاً رد کرده است.
این اتفاق اگر نه بی سابقه ولی کم سابقه علاوه بر ضرورت هشدار برای کنترل بیشتر فضای مجازی به نوعی موید استقلال کامل شورای نگهبان قانون اساسی نیز هست. مگر اینکه شخص یا اشاخاصی درون و یا از بیرون این شورا به دنبال مقاصد دیگری باشند!