پوتین از لوکاشنکو حمایت می‌کند
در بحبوحه اعتراض شدید غرب به رهبر اقتدارگرای بلاروس به دلیل منحرف کردن و نشاندن یک هواپیمای مسافربری، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه روز جمعه ۲۸ مه (۷ خرداد) حمایت خود از الکساندر لوکاشنکو، همتای بلاروس را اعلام کرد.
رژیم لوكاشنكو متهم شده است كه روز یک‌شنبه ۲۳ مه (۲ خرداد) یک فروند هواپیمای مسافربری شرکت رایان‌ایر را که از آتن به ویلنیوس می‌رفت هنگام عبور از آسمان بلاروس در فرودگاه مینسک به زمین نشانده و سپس رامان پروتاسویچ (پراتاسویچ)، روزنامه نگار و مخالف سرسخت تبعیدی را که سرنشین این هواپیما بود، بازداشت کرد.
بلاروس ابتدا یک هواپیمای جنگی را به پرواز درآورده و هواپیمای رایان‌ایر را به بهانه تهدید بمب‌گذاری مجبور به فرود کرد.
به رغم محکومیت گسترده بین‌المللی این اقدام، پوتین که متحد اصلی لوکاشنکوست روز جمعه در دیدار با رئیس جمهوری بلاروس در اقامتگاهش در شهر سوچی از سیاست میهمانش حمایت کرد.
رئیس جمهوری روسیه در این دیدار گفت که واکنش غرب به این اقدام ناشی از «طغیان احساسات» بوده است.
پوتین با اشاره به حادثه‌ای مشابه در سال ۲۰۱۳ که طی آن هواپیمای حامل اوو مورالس، رئیس جمهوری پیشین بولیوی مجبور شد در اتریش فرود بیاید گفت: «زمانی هواپیمای رئیس جمهور بولیوی را مجبور به فرود کردند و او را از هواپیما بیرون آوردند و بعد هم هیچ، سکوت.»
در آن سال، مورالس از شرکت در روی‌دادی در مسکو به کشورش بازمی‌گشت، اما فرانسه و پرتغال تحت فشار آمریکا که احتمال می‌داد ادوارد اسنودن، افشاگر اسرار دولتی در هواپیما باشد، به هواپیمای مورالس اجازه فرود و سوختگیری ندادند. این هواپیما مجبور شد در فرودگاهی در اتریش فرود بیاید اما چون مأموران اسنودن را در هواپیما نیافتند، رئیس جمهروی مورالس با همراهانش بار دیگر اجازه یافتند که به سمت کشور خود پرواز کنند.
دیدار روز جمعه قبل از وقوع روی‌داد روز یک‌شنبه، برنامه‌ریزی شده بود. با این حال، به نظر می‌رسد اظهارات پوتین برای دفاع از اقدام بلاروس در واکنش به کشورهای اتحادیه اروپاست که ممنوعیت پروازی برای هواپیماهای بلاروس اعمال کرده و تحریم‌های تازه‌ای را در پاسخ به این اقدام علیه دولت مینسک در نظر گرفته‌اند.
لوكاشنكو ادعا كرد در مورد حادثه فرود اجباری رایان‌ایر اسنادی در اختيار دارد كه به رهبر روسيه کمک می‌کند تا آنچه را كه در آن روز اتفاق افتاده با دید روشن‌تری ببيند.
لوكاشنكو به پوتین گفت: «همیشه یک نفر هست که برای ما مشكل ایجاد کند. می‌دانید چه کسانی را می‌گویم و در این زمینه به شما اطلاعات دیگری نیز خواهم داد.»
وی گفت: «من چند سند آورده‌ام تا شما متوجه شوید چه اتفاقی افتاده است.»
با وجود جنجال بین‌المللی که بر سر اقدام لوکاشنکو به راه افتاده، اما هر دو رهبر آرام به نظر می‌رسیدند و پوتین پیشنهاد کرد که با همتای بلاروس برای شنا به دریا بروند.
روز چهارشنبه رهبر بلاروس پیشنهاد کرده بود که همتایان وی در ایالات متحده و روسیه برای گفت‌وگو درباره «همه مشکلات» به وجود آمده در مینسک با او دیدار کنند.
سفر روز جمعه لوکاشنکو به روسیه، سومین سفر او به این کشور از ابتدای سال جاری تاکنون است. او پیش از این در روز ۲۲ فوریه به سوچی و در ۲۲ آوریل به مسکو سفر کرده بود.
ادامه واکنش‌ها
واکنش‌ها به بازداشت رامان پروتاسویچ، چهره معروف اپوزیسیون بلاروس پس از فرود اجباری هواپیمای رایان‌ایر در مینسک، همچنان در نقاط مختلف جهان ادامه دارد.
روز جمعه گروهی از جامعه بلاروسی‌های مقیم اوکراین در اعتراض به این اقدام دولت مینسک در برابر سفارت بلاروس در کی‌یف تظاهرات کردند.
در همین روز مارک روته، نخست وزیر هلند، سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر تبعیدی مخالفان بلاروس را به حضور پذیرفت و در زمینه روی‌داد روز یک‌شنبه با او گفت‌وگو کرد.
جنگ پروازی
روز پنج‌شنبه شرکت هواپیمایی اتریش یک پرواز مسافری خود از وین به مقصد مسکو را لغو کرد. این شرکت پیش از این نیز از عبور دادن هواپیماهای خود از فضای هوایی بلاروس در مسیر مسکو خودداری کرده بود.
روسیه نیز برنامه فرود هواپیماهای دو شرکت اروپایی را رد کرد چون این دو هواپیما قصد داشتند بدون گذر از حریم هوایی بلاروس به سوی مسکو پرواز کنند. این دو شرکت اروپایی، یعنی شرکت هواپیمایی اتریش و ایرفرانس نیز هر دو مجبور شدند پروازهای خود به مسکو را لغو کنند.
از زمان روی‌داد روز یک‌شنبه در فرودگاه مینسک، این نخستین اقدام کرملین علیه غرب در بحبوحه درگیری دیپلماتیک بین بلاروس و کشورهای غربی است. روسیه هنوز در مورد این‌که آیا همه پروازها در صورت دور زدن بلاروس از فرود در این کشور منع می‌شوند یا نه، اظهارنظری نکرده است.
