رهبران اتحادیه اروپا روز چهارشنبه، ۱۵ دسامبر تلاش‌های خود را برای نجات برنامه این اتحادیه در سازماندهی روابطش با کشورهای پساشوروی در شرق اروپا یعنی بلاروس، اوکراین، ارمنستان، جمهوری آذربایجان، گرجستان و مولداوی شروع می‌کنند.

برخی تحلیلگران سیاسی بر این نظرند که کشورهای شرق اروپا در پی مداخله‌های روسیه و همچنین اختلافات منطقه‌ای تضعیف شده‌اند.
بر اساس برنامه اعلام شده، نشست سران «شراکت شرقی» در ساعت ۱۶ قرار است که پیش از این نشست، رهبران اتحادیه‌ اروپا جلسات جانبی خود را در مورد بحران‌های خاص منطقه‌ای برگزار کنند.
یک مقام ارشد اروپایی با بیان این‌که زمان بسیار خوبی برای برگزاری این نشست انتخاب شده است، گفت که این کشورها به دلیل فشارهای روسیه و درگیری‌های منطقه‌ای دوران پیچیده‌ای را پشت سر می‌گذرانند.
برخی ناظران بین‌المللی نسبت به نتایج این نشست ناامید هستند زیرا آن‌ها بر این نظرند که کشورهای عضو اتحادیه اروپا از توان لازم برای ارائه یک راه حل مناسب که بتواند کشورهای شرق اروپا را وارد اتحادیه اروپا کند، برخوردار نیستند.
با وجود این پنج شریک باقی مانده یعنی اوکراین، مولداوی، گرجستان، ارمنستان و آذربایجان، رهبران خود را برای دیدار با سران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، یک روز پیش از نشست این اتحادیه‌ به بروکسل فرستاده‌اند.
«شراکت شرقی» پیشتر یکی از اعضای خود یعنی بلاروس را در پی انتقاد کشورهای عضو اتحادیه اروپا از انتخابات پرمناقشه ریاست جمهوری در بلاروس که به پیروزی دوباره الکساندر لوکاشنکو انجامید، از دست داده بود.
یک مقام اروپایی بر این نظر است که «بی ثباتی دائمی» در کشورهای شرق اروپا بسیار نگران کننده است زیرا صلح در منطقه را تهدید می‌کند.
از همین رو شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا و میزبان این نشست، با رهبران ارمنستان و آذربایجان در مورد «کاهش تنش» میان باکو و ایروان گفت‌وگو کرد.
او در پایان گفت‌وگو های خود با رهبران ارمنستان و جمهوری آذربایجان، آن‌ها را تشویق کرد تا برای بازگرداندن اعتماد و همچنین ایجاد صلح تلاش کنند.
گرجستان هم دچار بحران سیاسی است. همچنین اقتصاد مولداوی از افزایش قیمت بنزین رنج می‌برد که بروکسل آن را امری سازماندهی شده توسط مسکو در جهت منویاتش در منطقه می‌داند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا که نگران تحرکات نیروهای نظامی روسیه در مرز با اوکراین هستند، به مسکو هشدار داده‌اند که در صورت حمله نظامی روسیه به اوکراین، به بریتانیا و آمریکا در اعمال تحریم‌های اقتصادی گسترده خواهد پیوست.
دو منطقه‌ گرجستان، آبخازیا و اوستیای جنوبی توسط نیروهای روسی اشغال شده‌اند و همچنان که منطقه‌ ترانس‌نیستریا از مولداوی جدا شده است.
بروکسل پیشتر با اتخاذ موضع سخت در برابر مسکو، تحریم‌های گسترده‌ای را علیه روسیه اعمال کرده است.
رهبران اتحادیه‌ اروپایی هدایت مهاجران به سمت مرزهای این اتحادیه توسط لوکاشنکو را محکوم کرده و کرملین را به دستکاری قیمت گاز برای اهداف سیاسی متهم کرده‌اند.
یک مقام اروپایی گفت که اتحادیه اروپا روی ولادیمیر پوتین، حساب چندانی باز نمی‌کند زیرا ثبات اروپا ابزار معامله او با آمریکایی‌ها است.
ناظران بین‌المللی بر این نظرند که پوتین می‌خواهد نفوذ روسیه را بر جمهوری‌های شوروی سابق که اکنون هم مرز با ترکیه و اعضای اتحادیه اروپا هستند، حفظ کند. بنابراین او هرگونه تلاش این کشورها را برای پیوستن به اتحادیه اروپا یا ناتو را خنثا می‌کند. با وجود این اروپایی‌ها به صراحت گفته‌اند که شرکای شرقی در انتخاب آینده و خطوط استراتژیک خود آزادند.
نماینده یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا گفت: «اتحادیه اروپا باید اقدامات و واکنش‌های خود را به گونه‌ای تنظیم کند که بهانه‌ای به روسیه ندهد.»
جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم روز سه‌شنبه ۱۴ دسامبر تأکید کرده بود که این اتحادیه آماده واکنش است اما نمی‌خواهد به وخامت اوضاع کمک کند.