گفتوگوی اختصاصی با سارا خان بابا کارآفرین برتر سالهای ۱۳۹۲ تا امروز
فعالیتهای زیادی برای جا انداختن رشته تراش سنگ داشتم
رشته تراش سنگ درآمدزایی و ارزش افزوده زیادی دارد
بهادر میرحسینی
عکس / آرزو فرحبخش
ابتدا بیوگرافی خود را بیان کنید.
متولد ۱۳۶۰ در بم. دوران ابتدایی را در بم گذراندم و سپس به کرمان آمدم و در رشته تجربی تحصیل کردم.
کارشناس معدن، مدرس رشته گوهرشناسی، گوهر تراشی و طراح جواهرات، کارآفرین برتر استان و فعال صنایع دستی.
کار خود را به طور جدی از سال ۱۳۹۰ در سازمان فنی و حرفهیی استان کرمان و همچنین دانشگاه علمی کاربردی زغال سنگ شروع کردم. دوران کودکیم را در بم گذراندم و از همان دوران علاقه و استعداد ذاتی به هنر و کارهای دستی داشتم. به همراه برادرم به طبیعت گردی میرفتیم و همیشه رنگ و زیبایی سنگها برایم جذابیت داشت و به واسطه قبولی برادرم در دانشگاه شهید باهنر کرمان به این شهر آمدیم و در اینجا با اشخاص زیادی آشنا شدم و این آغاز دورهی جدیدی در زندگی بنده بود.
رشته تحصیلی دبیرستان و دوران دانشگاه چه خواندید؟
از کودکی به جمع آوری سنگهای زیبا میپرداختم. از این رو رشته معدن را انتخاب کردم و ادامه دادم و فارغ التحصیل رشته مهندسی از دانشگاه علمی کاربردی زغال سنگ کرمان هستم و برای ادامه تحصیل وارد دانشگاه شهید باهنر کرمان شدم و در طی دوران تحصیل علاقهیی که به فراوری سنگهای قیمتی داشتم، همزمان با تحصیل در دانشگاه بر آن شدم که رشته تراش سنگهای قیمتی را فرا گیرم.
هنرهای گوناگون را نزد استادان مربوطه گذراندم و هر کدام به نوعی برایم جذابیت داشتند، دوران دبیرستان را در دبیرستان علامه دهخدا در رشته تجربی به اتمام رساندم و بعد از ازدواج به واسطه همسرم با استاد فقید حمید الله رضایی موسس انجمن هنرهای تجسمی و مجسمه سازی در تهران آشنا شدم و زمانی را نزد وی به فعالیتهای هنری مشغول بودم. رفته رفته علاقه هنری در من بیشتر شد و در ذهنم شکل گرفت ولی احساس میکردم که من از خودم توقع دیگری دارم. همیشه دلم میخواست از سنگها آثار و اشکال متنوع و زیبایی خلق کنم و میدانستم که این کار نیاز به داشتن علم شناخت سنگ دارد و با وجود داشتن دو فرزند به دلیل علاقه زیاد این کار را انجام دادم و در سال ۸۴ وارد دانشگاه شدم و با همکاری همسرم به خواستهام رسیدم. من در این رشته بسیار موفق بودم و از آنجا که دانشجوی کنجکاو و فعالی بودم مورد توجه مسوولین و اساتید دانشگاه قرار گرفتم و به پیشنهاد آنها به عنوان نماینده استان کرمان به نمایشگاهی که در استان اصفهان با عنوان ابزار و صنایع معدنی و سنگهای قیمتی برپا شده بود رفتم. در این نمایشگاه با غرفهیی آشنا شدم که به کار تراش سنگهای قیمتی مشغول بودند. این همان چیزی بود که من مدتها در ذهن میپروراندم و این آشنایی و اتفاق نقطه عطفی در زندگی بنده شد و تصمیم گرفتم این رشته خاص و کاربردی را آموزش ببینم، پس طبق تحقیقاتی که انجام دادم در اصفهان نزد استاد گرامی و بزرگوار جناب رنجکش به یادگیری پرداختم و سپس دورههای تکمیلی تراش فَسِت و کاروینگ را در تهران نزد استادان مقدم و رحمانی آموزش دیدم و به اتمام رساندم. از آنجا که شناخت گوهر بخش مهمی را در این رشته ایفا میکند با مراجعه به دانشگاه شهید بهشتی تهران زیر نظر استاد دکتر حمید فلزی در رشته کارشناسی الماس و جواهرات مشغول به آموزش بودم و آن را به اتمام رساندم.
علت علاقهمندی به این رشته چه بود؟
با تحقیقی که انجام دادم به اصفهان رفتم و این رشته را در بخش خصوصی آموزش دیدم. همچنین دورهی تکمیلی گوهرشناسی حرفهیی را در دانشگاه تهران (شهید بهشتی) زیر نظر اساتید به نام گوهر و جواهرشناس به پایان رساندم و به همین دلیل برآن شدم؛ این رشته را که یکی از ارزشمندترین رشتهها به خصوص در کرمان، مهد معادن میباشد با همکاری سازمان فنی و حرفهیی استان کرمان در زمینه آموزش، راه اندازی کردیم و تاکنون حدود ۴۰۰ نفر آموزش دیدهاند و در بازار مشغول به کار میباشند که دستآورد آن رونق این رشته، تراش سنگهای قیمتی و راه اندازی کارگاههای متعدد خصوصی در کرمان میباشد. با توجه به اینکه در حال حاضر در کرمان پتانسیل موجود هم در زمینه افراد آموزش دیده و هم وجود معادن موجود، محیا است امیدوارم کمک مسوولین و نهادهای مربوطه با توجه به اینکه میتوان سنگها را به صورت فراوری شده به خارج از کشور صادر کرد که کمکی هر چند کوچک به اقتصاد کشور نمود، ما را همراهی کنند.
من به آنچه که میخواستم رسیده بودم و دوست داشتم که این رشته را در استان کرمان جا انداخته و گسترش دهم. پس بر آن شدم که برای آموزش دست به کار شوم. در این زمینه با سازمان فنی و حرفهیی استان کرمان صحبتی داشتم و طی آن قرار بر این شد که این رشته به طور رسمی در این مرکز آموزش داده شود و مورد استقبال قرار گرفت و نتیجهی مطلوبی هم داشت. علاوه بر این با رایزنی که با مسوولین دانشگاه علمی کاربردی کرمان داشتم قرار شد این رشته در این دانشگاه به صورت پودمان تدریس شود و من با تمام وجود و علاقه به این کار مشغول شدم و همچنین در حال حاضر دانشگاه باهنر کرمان که رشته معدن آن به عنوان رشته برتر و معتبر در کشور انتخاب شده است در حوزه کارآموزی و به صورت انتخابی به دانشجویان آموزش داده میشود و از آنجا که رشته در حال آموزش است امید بر آن است که در این دانشگاه به صورت رسمی و به عنوان یک رشته دانشگاهی تدریس شود.
با توجه به رشته تحصیلی میزان شناخت معدن کاران با رشته تراش سنگهای تزئینی به چه میزان است؟
فعالیت در این رشته میتواند هم به صورت هنری و هم صنعتی باشد. ورود به این رشته ابتدا علاقه و در کنار آن آشنایی به هنرهای تجسمی و زیبایی شناسی دارد. امیدوارم که در قدمهای آینده رشته تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی افتتاح گردد، با توجه به فعالیتهایی که برای شناساندن همین رشته داشتم اما هنوز عدهی زیادی از معدن کاران با این رشته آشنا نیستند ولی نکته جالب اینکه وقتی برایشان توضیح میدهم بسیار استقبال میکنند.
پیش بینی میشود که این کار با توجه به وضع اقتصادی موجود و به کارگیری و استفاده مجدد از وسایل مستعمل به خوبی و در زمان کم جای خود را در بازار مستحکم نماید.
استقبال و توجه مسوولین برای آموزش علاقهمندان به چه شکل است؟
البته باید توضیح داد متأسفانه بزرگترین مشکلی که وجود دارد خام فروشی است و سنگهایی که از معادن ایران استخراج میشود به صورت خام و تناژی به کشورهای دیگر صادر میگردد. در صورتی که ما میتوانیم با همکاری افراد آموزش دیده و خلاق سنگها را به صورت زیورآلات و نگین در اشکال متنوع تزئینی و با ارزش افزوده بالا به کشورهای دیگر و بازار آزاد عرضه کنیم و این در صورتی اجرایی میشود که مسوولین در این زمینه ما را یاری و همکاری کنند و پشتیبانی لازم را جهت تهیه و راه اندازی ابزار مورد نیاز به عمل آورند.
خب مسلماً به دلیل جذابیت کار در این زمینه و علاوه بر درآمدزایی و ارزش افزوده زیادی که دارد همیشه مورد استقبال مسوولین بوده است و امیدوارم که حمایتها، بیش از پیش ادامه داشته باشد.
فکر میکنید این رشته بین دانشجویان و فعالین بازار کار چقدر شناخته شده است؟
تا حدودی توانستهام در روند گسترش کار موفق باشم ولی باز هم نیاز به تبلیغات بیشتر دارد تا به نتیجه مطلوب و دلخواه من برسد، تا بتوانم برنامههایی که داشتم را پیاده کنم. در عین حال باید بگویم اینکه این کار میتواند جز مشاغل خانگی محسوب شود و زنان خانهدار میتوانند در کنار کار خانه کار تراش سنگ را نیز انجام دهند و برای خود یا خانواده درآمد زایی کنند.
به عنوان یک کارآفرین میزان حمایت دولت، موسسات مالی و بانکها مورد قبول است یا نه؟
متأسفانه بانکها برای در اختیار گذاشتن تسهیلات شرایطی را لحاظ کردهاند که برای همگان مقدور نمیباشد.
یک فعال در این رشته بیشتر فعال صنعتی به حساب میآید یا یک فعال هنری؟
از آنجا که این رشته کاربردهای زیادی دارد و حتا میتوان گفت در حیطه صنایع معادن بوده، نوعی کار صنعتی به حساب میآید و از طرفی یک کار هنری است و کار دستی ارزشمند به حساب میآید که قابلیت انجام آن نیاز به ذهن خلاق و دستان هنرمند دارد، پس میتوان یک واژه جدید برایش در نظر گرفت (صنعت و هنر.)
به دلیل تجسمی بودن، نیاز به یک ذهن خلاق و دستانی هنرمند دارد.
ناگفته و ناشنیدهیی اگر مانده بیان کنید؟
لازم میدانم در پایان از عدهیی که در تمام این سالها من را یاری و حمایت کردهاند تشکر کنم. مخصوصاً همسرم امیر منتظمی که به من انگیزهی ادامه و پشتکار داد. در عین حال از سید محمد نژاد سجادی که باعث آشنایی و ورود من به سازمان فنی و حرفهیی شد و دیگر دوستان و اساتیدی که من را باور کردند. از محمد رضا جهانگیری مدیرکل فعلی فنی و حرفهیی و سایر مسوولین و معاونین سازمان که این امکان را برای هنرجویان فراهم کردهاند. به همچنین از مسوولین و ریاست قبلی دانشگاه جامع علی کاربردی شرکت زغال سنگ کرمان مهندس محمد رضا مقدم و ریاست فعلی دکتر سید نظام الدین معین زاده میرحسینی و واحد استانی سید مصطفا موسوی تشکر میکنم و در پایان از هفته نامه یک صفحه بابت اینکه این فرصت را به من داد تشکر ویژه دارم.