سنت خانه تکانی یکی از سنت‌های حسنه ایرانیان، همگام با نو شدن طبیعت

مراسم نوروز که در هفته‌ها و روزهای پایانی سال برگزار می‌شود بسیار است اما تعدادی از این مراسم هنوز و در سراسر ایران ماندگار هستند.

خانه ‌تکانی در فارسی تاجیکستان: جارو بندان، یکی از آیین‌های نوروزی است که مردم بیشتر مناطقی که نوروز را جشن می‌گیرند به آن پایبندند. در این آیین، تمام خانه و وسایل آن در آستانه نوروز گردگیری، شستشو و تمیز می‌شوند. این آیین در کشورهای مختلف از جمله ایران، تاجیکستان، افغانستان و جمهوری آذربایجان برگزار می‌شود.
مراسم خانه تکانی احتمالاً نشأت گرفته از این عقیده است که فروهرها سالی یک بار در آستانه فروردین ماه که ماه فروهرها است، در رستاخیزی به خانه بازمی‌گردند و اگر خانه را پاکیزه و آراسته ببینند شاد شده و برای برکت خانه و شادکامی خانواده دعا می‌کنند.
چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های ایرانی است که از غروب آخرین سه‌شنبه‌ی ماه اسفند، تا پس از نیمه‌شب تا آخرین چهارشنبه‌ی سال، برگزار می‌شود و برافروختن و پریدن از روی آتش مشخصه‌ی اصلی آن است. این جشن، نخستین جشن از مجموعه‌ی جشن‌ها و مناسبت‌های نوروزی است که با برافروختن آتش و برخی رفتارهای نمادین دیگر، به‌صورت جمعی در فضای باز برگزار می‌شود.
قاشق‌زنی از رسوم ایرانی است که در شب چهارشنبه‌سوری برپا می‌شده ‌است. حاصل نهایی قاشق‌زنی، پخت و توزیع آش ابودردا بوده ‌است.  
قاشق‌زنی رسمی عمومی است. زنان و مردان چادری بر سر انداخته و گاه نقابی بر چهره می‌زدند تا ناشناس بمانند. آنگاه با قاشق بر کاسه یا قابلمه یا بر در خانه می‌کوبیدند و اهل خانه را از آمدن خویش آگاه می‌کردند. اهل خانه کاسه خالی را گرفته و مشتی آذوقه خشک از قبیل بنشن در آن ریخته و بازمی‌گرداندند. گاه به جای آذوقه پول نقد به قاشق زن پرداخت می‌شده ‌است. مهم‌ترین شرط در قاشق زدن ناشناس ماندن قاشق‌زن بوده ‌است؛ لذا نه قاشق‌زن و نه صاحب منزل، در هنگام مواجهه سخن نمی‌گفته‌اند.