شجریان میراث ارزشمندی از خود به یادگار گذاشت
محمدرضا شجریان، استاد موسیقی سنتی و ملقب به خسروی آواز ایران، پس از یک دورهی طولانی بیماری، روز پنجشنبه ۱۷ مهرماه در بیمارستان جم تهران چشم از جهان فرو بست.
وی که سالها به بیماری ریوی مبتلا بود به دلیل تنفس ناپایدار افت فشار خون و کاهش هوشیاری در بخش مراقبتهای ویژه بستری شده بود. پیکر وی به درخواست خانواده برای خاکسپاری به مشهد فرستاده شد.
همایون شجریان، فرزند وی در سخنرانی خود در مقابل بیمارستان جم گفته بود پیکر پدرش در آرامگاه فردوسی در نیشابور به خاک سپرده خواهد شد.
شمار بسیاری از هوادارن محمدرضا شجریان ساعتی پس از درگذشت وی در برابر بیمارستان جم تهران گرد آمدند و با سردادن قطعاتی از آوازهای مشهور وی نظیر مرغ سحر به این استاد بزرگ آواز ایرانی ادای احترام کردند.
درگیری یگان ویژه با تجمع کنندگان
همزمان با تجمع در مقابل بیمارستان جم سدها نیروی یگان ویژه موتورسوار اقدام به متفرق کردن مردم سوگوار حاضر در برابر بیمارستان و خیابانهای اطراف کردند.
این درگیریها منجر به متفرق شدن بخشی از جمعیت شد. درگیریها تا مدتی ادامه داشت و صدای فریاد مردم از محدوده بیمارستان شنیده میشد.
برخی از تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی نشان میدهد که تظاهرکنندگان اقدام به سردادن شعارهایی در سطح شهر کردند.
همایون شجریان تشییع پیکر استاد آواز ایران در مشهد را تأیید کرد
فرزند محمدرضا شجریان با حضور در میان افرادی که مقابل بیمارستان جم اجتماع کرده بودند و برای درگذشت استاد آواز ایران سوگواری میکردند، حاضر شد و خبر از دفن پیکر پدرش در شهر مشهد داد.
برخی رسانههای داخلی ایران نیز با انتشار این خبر اعلام کردند که پیکر استاد شجریان در بهشت زهرا تطهیر و برای خاکسپاری راهی مشهد شد.
گفته شد بنا به وصیت محمد رضا شجریان پیکر این هنرمند بزرگ موسیقی در توس و در کنار آرامگاه حکیم فردوسی و مهدی اخوان ثالث به خاک سپرده شد.
برخی وبسایتهای خبری و خبرگزاریهای داخل ایران اعلام کردند: به دلیل همهگیری بیماری کووید۱۹ مراسم خاکسپاری استاد آواز ایران تنها با حضور خانواده وی برگزار شد.
شعار هواداران محمدرضا شجریان بر ضد صدا و سیما!
جمعیت حاضر مقابل بیمارستان جم تهران شعارهایی بر ضد عملکرد صدا و سیمای جمهوری اسلامی سر دادند.
افرادی که بلافاصله پس از انتشار خبر درگذشت استاد شجریان در این محل اجتماع کردند در واکنش به سالها ممنوعیت پخش صدا و تصویر محمد رضا شجریان از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شعار «ننگ ما ننگ ما صدا و سیمای ما» سردادند.
محمدرضا شجریان که پیشتر به دلیل «استفاده ابزاری» از آثار هنری وی، خواستار پخش نشدن آوازها و ترانههایش از صدا و سیما شده بود پس از حمایت از معترضان جنبش سبز به کل از سوی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نادیده گرفته شد. مسوولان صدا و سیما حتا از پخش نیایش معروف «ربنا» وی در ایام ماه رمضان که شجریان پیشتر اجازه پخش آن را داده بود، امتناع کردند.
وداع شبانه همزمان با اعلام خبر درگذشت محمدرضا شجریان سدها نفر از شیفتگان وی در مقابل بیمارستان وی حاضر شدند و سوگواری کردند.
به گزارش خبرنگاران دوستاران شجریان و با اجتماع مقابل بیمارستان به سر دادن ترانههای ماندگار محمد رضا شجریان پرداختند.
خاک پای مردم ایران به دیدار معشوق پرواز کرد
همایون شجریان با انتشار پستی در اینستاگرام و توییتر خبر درگذشت پدرش را تأیید کرد. او در این پیام نوشت: «خاک پای مردم ایران به دیار معشوق پرواز کرد.»
خبرگزاری فرانسه با انتشار گزارشی از به عنوان «نماد موسیقی سنتی ایران در نیم قرن گذشته» یاد شده و آمده است که وی همواره روابط سخت و دشواری با حاکمان ایران چه در زمان شاه و چه در دوران حکومت جمهوری اسلامی داشت!
خبرگزاری فرانسه در پایان یادآور شده بود که شجریان در جریان تظاهرات معترضان به نتیجه انتخابات سال ۲۰۰۹ در کنار هواداران جنبش سبز ایستاد.
شجریان میراث ارزشمندی از خود به یادگار گذاشت
حسن روحانی، ریيس جمهوری اسلامی درگذشت محمدرضا شجریان را تسلیت گفت. وی در توییتر خود نوشت: «استاد محمدرضا شجریان چهره برجسته هنری و آفریننده ماندگارترین نواهای دلنشین ایرانی و خواننده ربنای رمضان، میراث ارزشمندی از خود بهیادگار گذاشت. یقیناً ملت قدرشناس ایران، نام و یاد و آثار این هنرمند محبوب را همواره در خاطرهها، زنده نگاه خواهد داشت.»
این استاد آواز ایران، به ویژه پس از واکنشش به وقایع سال ۸۸ و طرفداری از معترضان ایرانی، مغضوب نظام این کشور شد و تنها توانست کنسرتهایی را در خارج برگزار کند.
پخش تصویر شجریان از تلویزیون ایران پس از ده سال
روز پنجشنبه، پس از حدود یک دهه ممنوع التصویری شجریان، شبکهی خبر گزارش کوتاهی با موضوع زندگی و آثار وی پخش کرد.
در این گزارش عکسها و ویدیوهایی از این استاد آواز ایرانی در دوران مختلف زندگی پخش شد اما آوازش شنیده نشد. شجریان در زمان حیات خود خواستار آن شده بود که صدا و سیمای جمهوری اسلامی، به استثنای نیایش مشهور ربّنا، آثار او را بدون اجازه پخش نکند.
یک عمر فعالیت هنری
محمدرضا شجریان که متولد اول مهرماه ۱۳۱۹ مشهد بود، با یک عمر فعالیت هنریِ پیگیر، به یکی از ماندگارترین خوانندگان موسیقی سنتی ایران بدل شد.
او پس از انقلاب شرکت موسیقایی «دلآواز» را بنیان نهاد و طی بیش از سه دهه با هنرمندان شاخصی همچون محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، جمشید عندلیبی، حسین علیزاده و کیهان کلهر همکاری کرد که نتیجه آن برپایی دهها کنسرت در داخل و خارج از کشور و انتشار بیش از ۵۰ آلبوم برجسته بود.
وی به ویژه در یک دههی اخیر جوایز بسیاری دریافت کرد از جمله دیپلم افتخار از طرف سازمان یونسکو در سال ۱۳۷۸، جایزه بیتا، در بزرگداشت ادب و هنر پارسی، دانشگاه استنفورد در سال ۱۳۸۹، نشان شوالیه فرهنگ و هنر فرانسه در سال ۱۳۹۳، نشان عالی هنر برای صلح در سال ۱۳۹۶، جایزهی خداوندگار موسیقی، ویژهی بنیاد آقاخان در سال ۹۸.