کنوانسیون رامسر
کنوانسیون مربوط به تالابهای مهم بینالمللی، به ویژه تالابهای زیستگاه پرندگان آبزی معروف به کنوانسیون رامسر پیمانی بینالمللی برای حفاظت از تالابها، حیوانات و گیاهان وابسته به آنها (به ویژه پرندگان آبزی) است
که در سال ۱۳۴۹ در شهر رامسر به تصویب رسید. در ابتدا این معاهده به امضای نمایندگان ۱۸ کشور شرکتکننده رسید. در حال حاضر این پیمان ۲۴۱۲ مکان به وسعت بیش از ۲۵۴ میلیون هکتار در ۱۷۱ کشور را پوشش میدهد.
این پیمان با تلاش اسکندر فیروز رئیس وقت سازمان محیط-زیست ایران تهیه شد. تعریف تالاب در این کنوانسیون بسیار موسع است و شامل «مردابها و باتلاقها و لجنزارها یا آبهای طبیعی یا مصنوعی اعم از دائمی یا موقت است که آبهای شیرین - تلخ یا شور در آن به صورت راکد یا جاری یافت شود - از آن جمله است آبهای دریا که عمق آنها در پایینترین نقطه جزر از شش متر تجاوز ننماید.» (ماده ۱ - بند۱)
این کنوانسیون هماکنون ۲۴۱۲ تالاب به وسعت بیش از ۲۵۴ میلیون هکتار را پوشش میدهد. بریتانیا با ۱۷۵ تالاب بیشترین تعداد و کانادا با ۱۳ میلیون هکتار بیشترین وسعت از تالابهای خود را تحت پوشش این معاهده درآوردهاند.
۲ فوریه ۱۹۷۱، ۱۳ بهمن ۱۳۴۹ روز تصویب این کنوانسیون به نام روز جهانی تالابها نامگذاری شده است.
کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۵ جنبهی قانونی یافت. این معاهده کشورهای عضو را ملزم به تعیین و حفظ تالابهای با اهمیت بینالمللی و تشویق به استفاده خردمندانه از آنها مینماید. بیش از ۱۷۰۰ سایت با مساحت کل حدود ۱۵۰ میلیون هکتار در حال حاضر در این کنوانسیون به ثبت رسیدهاند. (آمار سال ۲۰۰۸).
این کنوانسیون بر حفاظت و بهرهبرداری معقول از تالابها به ویژه در جهت فراهم ساختن زیستگاهی برای پرندگان آبزی تأکید میکند. طی گذشت سالها، کنوانسیون گسترهی نگرش خود را چنان افزایش داده که تمام ابعاد حفاظت و بهرهبرداری معقول و پایدار از تالابها را در بر میگیرد و تالابها را در زمرهی اکوسیستمهایی میداند که در حفاظت از تنوع زیستی و رفاه جامعه بشری اهمیت فوقالعادهای دارند.