کاهش باران، کاهش روزهای پاک، کاهش دما؛ پایتخت را چه می‌شود؟

کاهش دمای تهران در نیم‌قرن اخیر بی‌سابقه بوده‌ و از ابتدای سال جاری تاکنون، تنها دو روز هوای پاک در پایتخت ثبت شده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، محمد اصغری، کارشناس سازمان هواشناسی، کاهش دمای تهران در این فصل از سال را در ۵۰ سال گذشته بی‌سابقه دانسته و گفته است: «کاهش دمای تهران رکورد زده است.»
در بهار ۱۴۰۰، تهران نسبت به زمان‌ مشابه در سال‌های گذشته، تفاوت‌های محسوس دیگری هم داشته است که از آن جمله، کم‌بارشی و کاهش ذخایر آبی این استان است؛ به‌طوری که اعلام شده ذخایر آبی تهران در مقایسه با سال گذشته ۳۰ درسد کاهش یافته و از نظر کم‌بارشی، فروردین‌ امسال در ۵۳ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
وضعیت هوای تهران در دو ماه ابتدایی بهار ۱۴۰۰ نیز به گونه‌ای بود که پایتخت فقط دو روز هوای پاک داشته است. بر اساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوا، از ابتدای سال در تهران، ۶۱ روز هوای قابل قبول، چهار روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و دو روز هوای پاک ثبت شده است.
به گزارش خبرآنلاین، این در حالی است که در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل، پایتخت از ابتدای سال تا چنین روزی ۵۰ روز هوای قابل قبول، ۱۵ روز هوای پاک و دو روز هوای ناسالم برای گروه حساس داشته است.
افزایش جمعیت شهر تهران، سیستم ناکارآمد حمل‌ونقل عمومی، وجود پالایشگاه‌ها و کارخانه‌های آلاینده، مصرف مازوت در نیروگاه‌ها و خودروهای فرسوده، از جمله دلایل آلودگی هوای تهران و دیگر کلان‌شهرها هستند. از طرف دیگر، کاهش بی‌سابقه دمای تهران در فصل بهار در حالی‌ که بارشی هم در کار نبود باعث شد تا در بهار نیز همچون زمستان، به دلیل وارونگی هوا تعداد روزهای پاک کاهش یابد.
در این میان، سهم تخریب‌های فضای سبز و ساخت‌وسازهای غیراصولی در آلودگی هوای تهران را نمی‌توان نادیده گرفت. پیش‌تر، حامد یاری، کارشناس محیط زیست، به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: «با افزایش ساخت‌وساز در فضای شهری و نابود کردن فضای سبز و جایگزینی آن‌ها با برج‌های غول‌پیکر، نمی‌توان برای هوای پایتخت و بهتر بودن آن انتظار بیشتری داشت.»
یکی از مهم‌ترین انتقادهایی که به دوران مسوولیت محمدباقر قالیباف در شهرداری تهران وارد می‌شود، این است که با صدور مجوز ساخت‌وسازهای غیراصولی به‌خصوص در منطقه ۲۲ (منطقه اطراف دریاچه چیتگر) و از بین بردن باغ‌های تهران، هوای پاک در این شهر را به خاطره تبدیل کرده است.
پایتخت و شهرهای هم‌جوار آن تابستان سختی را در پیش خواهند داشت
استان تهران در فروردین‌ماه سال امسال، بی‌سابقه‌ترین و کم‌بارش‌ترین ماه را در طول ۵۳ سال اخیر پشت سر گذاشت و از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ورودی سدها با کاهش ۳۰ درسدی مواجه بودند. میزان کاهش ذخایر آبی مخازن سدهای استان تهران ۲۶۷ میلیون مترمکعب برآورد شده که معادل ظرفیت کامل سدهای امیرکبیر و لتیان است. این خبر را محمد شهریاری، مدیر دفتر بهره‌برداری از تأسیسات آبی؛ آب منطقه‌ای تهران اعلام کرده است.
بر اساس اعلام وزارت نیرو مصرف آب شرب در کشور حدود هفت میلیارد مترمکعب است که بالغ بر یک میلیارد آن به تهران اختصاص دارد، یعنی چیزی حدود یک‌هفتم مصرف آب کل کشور. با این همه استان تهران، پس از استان سیستان و بلوچستان در ردیف دوم از نظر کم‌بود ذخایر آبی قرار دارد به‌طوری‌که پیش‌بینی شده این استان کم‌تر از پنج سال آینده برای تأمین آب شرب با چالش مواجه شود.
اگرچه همین حالا نیز در فصل‌های تابستان هم‌زمان با کاهش ذخایر آبی سدها کیفیت آب شرب تغییر می‌کند اما استانی که پایتخت کشور در آن قرار دارد در مواجهه با بحران بزرگ آب قرار گرفته، بحرانی که افزایش روز به روز جمعیت، تمرکزگرایی و عدم مدیریت صحیح منابع آبی بر آن دامن نیز زده و به گفته معاون برنامه‌ریزی و توسعه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران برای تأمین آب ساکنان تهران از منابع آب تمام استان‌های دیگر استفاده شده است.