بهار امسال با سیلی از اخبار ناگوار در نقاط مختلف ایران فرا رسید اما میان این ‌همه خبر بد، جان گرفتن دوباره دریاچه ارومیه موضوعی بود که خوش‌حالی چندین میلیون نفر را در پی داشت.

شکوفه‌ها امسال وقتی بیدار شدند که کار از کار گذشته بود. ریشه درخت‌ها به ‌جای خاک در آب فرو رفته بود. خانه‌ها رودخانه شده بودند و زندگی بسیاری از انسان‌ها زیر آوار آب دفن شده بود.
بهار امسال با سیل آمد؛ شاید هم سیل با بهار. هرچه بود سیل خانه، زندگی، کار، شادی عید و امید خیلی‌ها را برد. سیل این بار خانمان‌ سوزتر از آتش و تکان‌ دهنده‌تر از زلزله ایران را در بر گرفت.
آق‌قلا در محاصره سیل ...، طغیان رودخانه‌ها در ۱۸ نقطه ایران ...، تعداد کشته‌های سیل در ایران به بیش از 70 نفر رسید؛ میان این ‌همه خبر بد اما، سیل یک خبر خوب آورد و در شمال غرب ایران رها کرد: دریاچه ارومیه جان گرفت.
ستاد احیا دریاچه ارومیه اعلام کرد: حجم آب دریاچه با بارش‌های اخیر از مرز ۳ میلیارد مترمکعب عبور کرد و تراز دریاچه نسبت به روزهای مشابه سال قبل، ۴۲ سانتی‌متر افزایش یافته است. هم‌چنین تراز دریاچه نسبت به ابتدای سال آبی یعنی اول مهرماه ۹۷، ۸۹ سانتی‌متر بیش‌تر شده است و ۲ میلیارد متر مکعب آب به دریاچه وارد شده است.
جشن تولد میان سیل ناامیدی‌ها

جان‌ گرفتن دریاچه ارومیه هم‌چون خبر تولد کودکی در لابه‌لای اخبار ناگوار زلزله، سیل و حوادث طبیعی مشابه، نه ‌تنها ساکنان نواحی شمال‌ غرب، بلکه چندین میلیون ‌نفر را در سراسر ایران خوش‌حال کرد و باعث شد برخلاف سال‌های قبل تعدادی از مسافران نوروزی، دریاچه ارومیه را به عنوان مقصد خود انتخاب کنند.
تصاویر و ویدئوهای کوتاهی از موج‌های دریاچه ارومیه پس از چندین سال به طرز وسیعی میان کاربران شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد و موجی از خوش‌حالی را به راه انداخت. آب شور دریاچه ارومیه، مرهمی بر زخم‌های عمیق و کاری سیل اخیر ایران شد.
بسیاری از مردم بر این باورند که فارغ از اقدامات دولت، با بارش‌های شدید و برون‌رفت از خشک‌سالی، می‌توان آینده‌یی امیدوارکننده برای دریاچه ارومیه ترسیم کرد. مردم در این سال‌ها از عمل‌کرد ستاد احیا دریاچه ارومیه رضایت ندارند.
سهم ستاد احیا در حال خوب دریاچه ارومیه
اما محمد رضا پورمحمدی، استاندار آذربایجان شرقی معتقد است ستاد احیا، در حال خوب این روزهای دریاچه سهم مهمی دارد. او در حاشیه‌ی بازدید از دریاچه ارومیه گفت: لای‌روبی‌هایی که شرکت آب منطقه‌یی آذربایجان شرقی از آجی چای تا دریاچه به طول ۸۰ کیلومتر انجام داده است، تأثیر مثبت فراوانی داشته است و بسیاری از بارش‌ها از همین طریق وارد دریاچه شده است.
او هم‌چنین اضافه کرد که سازمان جهاد کشاورزی نیز در راستای تغییر الگوی کشت اقدامات خوبی انجام داده ات که منجر به کاهش ۲۹ درسدی آب مصرفی در حوزه‌ی کشاورزی شده است و منابع طبیعی نیز در راستای مهار ریزگردها اقدامات مثبتی هم‌چون کاشت بوته انجام داده است.
کارشناسان محیط ‌زیست بر این باورند که خشک شدن دریاچه ارومیه زندگی حداقل ۴۰ میلیون نفر را به ‌صورت مستقیم و غیرمستقیم به خطر می‌اندازد.
شاید همین دربرگیری زیاد موضوع دریاچه باعث شد احیا آن، به یک شعار انتخاباتی تبدیل شود: احیای دریاچه ارومیه، دستور کار اولین روز کاری‌ام خواهد بود. این وعده حسن روحانی در تجمع‌های انتخاباتی بود.
البته کاروان تدبیر و امید از دومین جلسه هیأت دولت برای احیای دریاچه ارومیه به راه افتاد. بر همین اساس در دومین جلسه تصویب شد تا ستادی برای ساماندهی امور این دریاچه راه‌اندازی شود که ۳۰ اقدام در این ستاد تصویب و یک برنامه‌ریزی ۱۰ ساله برای دریاچه ارومیه در نظر گرفته شد، طبق این برنامه‌ریزی ۲ تا ۳ سال اول برای تثبیت وضعیت دریاچه تعیین شد، یعنی شرایط دریاچه از وضعیت فعلی بدتر نشود و ۷ سال مابقی برای بهبود وضعیت دریاچه اختصاص یابد.
وعده کلانتری

بودجه‌یی که برای ستاد احیا دریاچه ارومیه از سوی دولت تعیین می‌شود، رقم چشم‌گیری است. عیسا کلانتری، معاون رییس جمهور و رییس سازمان محیط زیست در سفر اخیری که به تبریز داشت، گفت: ۵۰۰ ۱ میلیارد تومان برای احیای دریاچه ارومیه هزینه خواهد شد.
او هم‌چنین وعده داد که با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، در سال‌های آتی قطعاً دریاچه ارومیه احیا خواهد شد و مردم آذربایجان دریاچه خودشان را به دست خواهند آورد.
هرچند بودجه ستاد احیا دریاچه ارومیه هرسال به ‌طور کامل اختصاص پیدا نمی‌کند اما موضوع این است که همان بودجه تخصیص‌ داده‌ شده چگونه خرج می‌شود؟
مسأله، مدیریت بودجه ستاد احیا دریاچه ارومیه است
مهناز اسلامی، یک فعال محیط زیست توضیح می‌دهد: هرچند بودجه‌هایی از سوی دولت برای احیای دریاچه تصویب شده است اما تا زمانی که مدیران ستاد احیا نتوانند بودجه را مدیریت کنند، شاهد تغییرات چشم‌گیر و چندانی درباره‌ی دریاچه ارومیه نخواهیم بود.
به گفته وی، برای احیای دریاچه ارومیه، باید پروژه‌های دایمی و زیرساختی انجام شود که ازجمله آن‌ها می‌توان به رهاسازی آب سدها اشاره کرد که به مقدار بسیار ناچیز انجام‌گرفته است و همان مقدار ناچیز هم با انتقاد نمایندگان شهرهای حاشیه‌ی دریاچه مواجه شده است.
سال‌های گذشته نیز بارش‌های بهاری در بهبود وضعیت دریاچه ارومیه و افزایش تراز آن تأثیرگذار بود اما تابستان‌های نسبتاً گرم منطقه میزان چشم‌گیری از آب دریاچه را تبخیر می‌کند و بار دیگر وضعیت آن را در سطح نامطلوبی قرار می‌دهد.
تابستان همه امیدهای‌مان را خشک می‌کند؟
برای مثال در تابستان سال گذشته دمای هوا در برخی روزها به ۴۴ درجه بالای ۰ رسید. به همین خاطر سالانه ۱.۲ الا ۱.۴ میلیارد متر مکعب از آب دریاچه در فصل تابستان تبخیر می‌شود.
مسعود تجریشی، رییس ستاد احیا دریاچه ارومیه اخیراً گفته است: دریاچه ارومیه یک حوضه‌ی آب‌ریز بسته است که در فصل گرما بیش از ۸۰ سانتی‌متر از تراز آن کاهش می‌یابد و این یک امر طبیعی است.
او هم‌چنین گفت: در بدترین شرایط نیز تا پایان فصل تابستان بیش از ۴۰ درسد آن حفظ می‌شود. به گفته تجریشی بهره‌برداری از طرح‌های انتقال آب به دریاچه ارومیه طی سال‌های آینده، میزان تبخیر در این دریاچه را جبران کرده است و از کاهش وسعت آن جلوگیری می‌کند.
در هرحال دریاچه ارومیه این روزها مورد مرحمت آسمان قرار گرفته است. انتظار هم می‌رود که بعد از گذشت ۳ ماه، مورد خشم گرمای تابستان قرار بگیرد. این میان نقش ستاد احیا دریاچه ارومیه دقیقاً چیست؟ اختصاص بودجه برای ستاد احیا یا صرف زمان برای دعا کردن؛ کدام‌ یک برای آینده دریاچه ارومیه کارسازتر است؟