نحوه برگزاری و نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در بلاروس جدا از براگیختن موجی از اعتراض‌ها و تظاهرات در این کشور واکنش جامعه بین‌المللی و نهاد‌های اروپایی را نیز به هم‌راه داشته است.

بر اساس نتایج رسمی انتخابات ریاست جمهوری بلاروس که شامگاه روز یک‌شنبه ۹ اوت/ ۱۹ امرداد ماه به صورت رسمی از تلویزیون دولتی این کشور اعلام شد الکساندر لوکاشنکو برای بیست و ششمین سال متوالی قرار است سکان هدایت دستگاه اجرایی کشورش را در دست گیرد.
به موجب نتایج اعلام شده لوکاشنکو حدود 8۰ درسد آرا را به خود اختصاص داده؛ این در حالی است که اسویاتلانا سیخانوسکایا، رقیب اصلی وی بر اساس آن‌چه رسانه‌های دولتی اعلام کرده‌اند تنها حائز ۷ درسد آرا شده است.
اعلام رسمی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در بلاروس به سرعت خشم مخالفان دولت و هوادارن نامزد رقیب را برانگیخت، به نحوی که معترضان به نتایج انتخابات از همان شامگاه یکش‌نبه به خیابان‌ها سرازیر و با پلیس و نیروهای امنیتی درگیر شدند.
درگیری‌‌ میان معترضان و نیروهای انتظامی در مینسک، پایتخت و دیگر شهرهای بلاروس تا ساعت تنظیم و تهیه این خبر دست کم یک کشته و ده‌ها مجروح به جای گذاشته است. گفته می‌شود که حدود 3۰۰ نفر از معترضان نیز تاکنون توسط نیروهای امنیتی دستگیر شده‌اند.
بیانیه مشترک جوزب بورل و کمیسر توسعه اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا که پیش‌تر بارها نسبت به نحوه برگزاری و توجه به صیانت از آرای کلیه‌ی شهروندان به مقامات بلاروس هشدار داده بود و نسبت به هرگونه تخلف ابراز نگرانی کرده بود پس از منتشر شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری در این کشور بلافاصله واکنش نشان داد.
جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی و اولیور وارلی، مسوول سیاست هم‌جواری و کمیسر اتحادیه اروپا در بخش توسعه با بیان موضعی مشترک نحوه مقابله نیروهای دولتی با معترضان را مورد انتقاد قرار دادند و خواهان شفافیت بیش‌تر درباره نتیجه انتخابات شدند.
این دو مسوول بلند پایه در اتحادیه اروپا هم‌چنین ضمن درخواست آزادی همه‌ی بازداشت شدگان ناآرامی‌های یک‌شبه شب تأکید کردند که مقامات بلاروس باید به حق مشروع برپایی اجتماعات مسالمت‌آمیز احترام بگذارند.
در این بیانیه مشترک ضمن اشاره به بسیج بی سابقه شهروندان بلاروس برای دست‌یابی به دموکراسی از طریق انتخابات آزاد از کمیسیون مرکزی انتخابات ریاست جمهوری در این کشور خواسته شده است که از شمارش دقیق آرا اطمینان حاصل کرده و جزییات ‌آرای شمارش شده را برای اطلاع عموم مردم منتشر کند.
و در اختیار با دقت بالا عمل کنند و و به دنبال بسیج بی سابقه آن‌ها برای انتخابات آزاد و دموکراسی، مردم بلاروس اکنون انتظار دارند که آرای آن‌ها به طور دقیق شمرده شود. ضروری است که کمیسیون مرکزی انتخابات نتایج منتشر شده منعکس کننده انتخاب مردم بلاروس را منتشر کند.
رییس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا به هم‌راه کمیسر توسعه این نهاد اروپایی در پایان یادآور شده‌اند که تحولات بلاروس را برای چگونگی ارائه‌ی یک پاسخ قاطع از سوی بروکسل به دقت تحت نظر دارند.
در این بیانیه هم‌چنین تأکید شده است که تنها حمایت از حقوق بشر، دموکراسی و انتخابات آزاد و عادلانه می‌تواند ثبات و حاکمیت را در بلاروس تضمین کند.
مقامات بلاروس آرا را «درست» شمارش و منتشر کنند
کمیسیون اروپا نیز در نخستین واکنش نسبت به تحولات بلاروس هرگونه سرکوب و توسل به خشونت برای برخورد با معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را محکوم کرد و خواستار شمارش «درست» آرا شد.
ارزولا فن در لاین، رییس کمیسیون اروپا روز دوشنبه با انتشار پیامی در صفحه توییتر خود هم‌چنین تأکید کرد: «آزار و سرکوب خشونت‌آمیز تظاهرات مسالمت‌آمیز جایی در اروپا ندارد.»
وی در ادامه از مقامات بلاروس خواست آرای ریخته شده به صندوق‌های انتخابات ریاست جمهوری را «درست» و با دقت بازشماری کنند و نتایج را با جزییات کامل در اختیار شهروندان قرار دهند.
شورای اروپا خواستار احترام به آزادی بیان و برگزاری تجمعات مسالمت آمیز شد
شارل میشل، رییس شورای اروپا در واکنشی توییتری به تحولات اخیر در بلاروس اعمال خشونت بر ضد معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را محکوم کرده است.
میشل در این پیام که با هشتگ بلاروس منتشر شده است بر رعایت و احترام نسبت به آزادی بیان، آزادی برگزاری تجمعات مسالمت آمیز به عنوان حقوق بنیادین انسانی تأکید کرده است.
سرکوب معترضان باید فوراً متوقف شود
داوید ساسولی، رییس پارلمان اروپا نیز در واکنشی معنی دار بر اهمیت آزادی بیان و حق بیان اعتراض به عنوان اصول و ارزش‌های اصلی حاکم بر اروپا تأکید کرده است.
رییس پارلمان اروپا در ادامه ضمن تأکید بر شفاف سازی در خصوص نتایج انتخابات ریاست جمهوری بلاروس هرگونه توسل به خشونت و سرکوب معترضان در این کشور را غیر قابل قبول خوانده و خواستار توقف چنین روی‌کردی شده است.
آلمان از «تردیدهای جدی» سخن گفت
آلمان به عنوان نخستین کشور بزرگ اروپایی با طرح «تردیدهای جدی» به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در بلاروس واکنش نشان داد.
اشتفن زایبرت، سخن‌گوی دولت آلمان و آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور روز دوشنبه با طرح این موضوع تأکید کرد: «ما نسبت به نحوه برگزاری انتخابات و ماهیت دموکراتیک این رای‌گیری تردیدهای جدی داریم.»
سخن‌گوی صدراعظم آلمان هم‌چنین ضمن زیر سوال بردن معیارهای حداقلی رای گیری در بلاروس که برای یک انتخابات استاندارد و دموکراتیک باید مد نظر قرار گرفته شود، استفاده از زور بر ضد تظاهرات مسالمت‌آمیز در مینسک و دیگر شهرهای بلاروس را پس از رسانه‌یی شده نتایج انتخابات محکوم کرد.
لهستان خواستار اجلاس فوق‌العاده سران کشورهای اتحادیه اروپا شد
لهستان همانند آلمان و لیتوانی نحوه سرکوب معترضان به نتیجه انتخابات در بلاروس را محکوم کرد و خواهان برگزاری اجلاس فوق العاده سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای بررسی تحولات جاری در این کشور شد.
ماتئوش موراویه‌تسکی، نخست وزیر لهستان با انتشار بیانیه‌یی اعلام کرد: مقامات بلاروس بر ضد شهروندانی که خواستار تغییر در کشورشان هستند به زور متوسل شده‌اند. ما باید از مردم بلاروس که به دنبال آزادی هستند، حمایت کنیم.»
نخست وزیر لهستان هم‌چنین یادآور شد که نامه‌ای برای ارزولا فن در لاین، رییس کمیسیون و شارل میشل، رییس شورای اروپا نوشته و از آن‌ها خواست تا فوراً مقدمات برپایی نشست فوری سران را فراهم کنند.
بلاروس از جمله کشورهای اروپایی است که عضو اتحادیه اروپا نیست. این کشور که همواره به دلیل روی‌کرد غیردموکراتیک مورد انتقاد سران بروکسل قرار دارد از شرق با روسیه، از جنوب با اوکراین، از غرب با برخی اعضای اتحادیه اروپا نظیر لهستان و از شمال با لیتوانی و لتونی هم مرز است.