برگزاری کنگرۀ شهدای کرد فیلی در عراق

روز شنبه 14 فروردین برابر با 2 آوریل 2016 در سالن استانداری شهر کوت استان واسط عراق مراسمی به مناسبت شهدای کرد فیلی عراق برگزار شد.
به گزارش کردپرس، کردهای فیلی که دارای مذهب شیعه هستند در زمان حاکمیت حزب بعث، با 22 هزار شهید در انفالی پیوسته و چهل ساله و بیش از 500 هزار اخراجی از عراق و بیش از 1 میلیون و 200 هزار کوچ اجباری داده شده از زادگاه و موطن خود به شهرک‌های بیابانی و عرب نشین در پروسۀ بعثی ژینوساید و تعریب شده‌اند.
هم‌اینک بیش‌تر از 42 هزار کرد فیلی که بە بهانۀ ایلامی الاصل بودن از عراق اخراج شده‌اند، در کنار بستگان خود در ایران ساکن‌اند و هنوز فاقد شناس‌نامه‌اند و تخمین زدە می‌شود که حداقل افزون بر دو برابر این تعداد نیز در عراق، موفق به دریافت شناس‌نامه نگردیده‌اند.
نام کرد فیلی در عراق و سازمان ملل و احزاب سیاسی کرد، به عنوان قوم بدون وطن، به ثبت رسیده است.
ایرانی دانستن کردهای فیلی توسط صدام و داشتن خاطرات بد از ادعاهای برحق ارضی خان والی فیلی ایلام در زمان عثمانی بر جنوب عراق و شرق دجله، شیعه بودن آن‌ها و سکونت آنان در مناطق نفت‌خیز جنوب عراق از دلایل عمدۀ‌ ژنوساید آنان در عراق بود. هم‌چنین برخی از رهبران دو حزب دمکرات و اتحادیۀ‌ میهنی از کردهای ف‌یلی بودند.
کردهای فیلی علاوه بر احزاب کردی؛ به دلیل حضور گسترده و ریشه‌دار در بازار و مراکز دانشگاهی بغداد و حتا بصرە، از بنیان‌گزاران اصلی تمامی احزاب شیعه و روشن‌فکری و کمونیستی و چپ‌گرای عراق بوده‌اند.
اگرچه استان ایلام، مرکز عمدۀ ایلات کرد فیلی است، اما خویشاوندان ایلیاتی آن‌ها در جنوب اقلیم کردستان عراق از کرکوک و سعدیه و جلولا تا خانقین و کوت و عماره و واسط و بصره و بدره پراکنده شده‌اند.
در ادبیات سیاسی در کشور عراق، همۀ کردهای شیعه مذهب را اکراد فیلی می‌نامند. جمعیت کردهای فیلی فقط در عراق، بالغ ‌بر سه و نیم میلیون نفر است.
کردی فیلی از زمرۀ گونه‌های گویشی کردی جنوبی می‌باشد کە هم‌تراز با سایر گویش‌های کردی لکی و کلهوری و کرمانشاهی و ... و بزرگ‌ترین شاخۀ کردی جنوبی است.
شهر نفتی کوت، مرکز استان واسط عراق از مراکز جمعیتی تعریب شده است که مرحوم ملا ابراهیم فیلی، جد خاندان سپیدنامه، منشی و مکتب دار دورۀ قاجاریه، پس از گریختن خان والی فیلی و کوچ هم‌راهان وی، به کوت رفت. وی خوش‌نویس ممتاز و نیز شاعری برجسته بود کە به گویش ادبی کلاسیک کردی؛ اشعار و منظومه‌های نغزی را با دست‌خط خوش خود سروده است.
وی از ایل بزرگ کرد کردلی طایفۀ زه‌رووش / زرگوش آبدانان بوده که مدتی در ایلام و مهران سکنا گزیده و در شهرکوت نیز به دلیل تسلط به زبان‌های ، فارسی، کردی، عربی و انگلیسی و خط خوش و امور دیوان‌سالاری، علاوه بر کار در یک شرکت نفتی انگلیسی، عنوان مسوول کردهای فیلی و نمایندۀ ثبت امور سجلی آنان در کنسول‌گری ایران را نیز عهده‌دار بوده است.
پ ن: ژنوساید یا سل‌کُشی هرگونه اقدام و مبادرت به نابودی و حذفِ فیزیکیِ بخش یا کلیتِ گروهی نژادی، قومی، ملی، مذهبی یا ایدئولوژیکی است. زمانی که تعبیرهای جزیی در مورد نسل‌کشی تغییر می‌کرد، نخستین تعریفِ قانونیِ این کردار در بیانیۀ سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۸ و پیرامونِ «جلوگیری و مجازاتِ جُرم نسل‌کُشی» شکل گرفت.