شروط جو بایدن برای بازگشت آمریکا به برجام چیست؟
جو بایدن مطرحترین نامزد حزب دموکرات آمریکا برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده این کشور در تازهترین نطق انتخاباتی خود از بازگشت مشروط ایالات متحده به برجام در صورت پیروزی در انتخابات سخن گفت.
بایدن اولین شرط بازگشت آمریکا به برجام را پایبندی دوباره ایران به این توافقنامه هستهیی عنوان کرده است.
او همچنین به طرفداران خود وعده داده است که با همکاری متحدان آمریکا نسبت به تقویت و گسترش برجام اقدام خواهد کرد. در واقع او با اشاره تلویحی به کافی نبودن ابعاد فعلی برجام تأکید کرد: همزمان باید به طور موثرتری ایران را به عقبنشینی از اقدامات بیثبات کننده در منطقه وادار کرد، اقداماتی که به گفته بایدن در چارچوب توافق هستهیی، انجام آنها از سوی آمریکا و متحدانش مجاز شده بود.
این اظهارات در حالی بیان شد که ایران با وجود تأکید بر این امر که کاهش تعهدات این کشور در قبال برجام برگشت پذیر است، بارها اعلام کرد: با توسعه ابعاد برجام و افزودن ضمیمه به آن مخالف است و در خصوص سایر موارد از جمله برنامه موشکی نیز حاضر به مذاکره با غرب نیست.
دونالد ترامپ، رییس جمهوری ایالات متحده اردیبهشت ماه سال گذشته و به دلیل آنچه که برجام را بدترین توافق تاریخ لقب داد، آمریکا را به طور یکجانبه از این توافق خارج کرد و تحریمهای اقتصادی دولت اوباما علیه جمهوری اسلامی را احیا کرد.
پیشتر امانوئل ماکرون، رییس جمهوری فرانسه نیز از لزوم افزون ضمائمی به برجام برای تکمیل آن سخن گفته بود و تأکید کرده بود که باید در مورد برنامه موشکی ایران، اقدامات این کشور در منطقه و نیز تضمین بلند مدت عدم دستیابی ایران به سلاح هستهیی مذاکرات و توافقهای مکمل با ایران صورت گیرد، پیشنهادی که از سوی ایران رد شد.
بایدن که مطابق نتایج آخرین نظرسنجیها به جایگاه پرطرفدارترین نامزد حزب دموکرات صعود کرده است، در دولت باراک اوباما، معاون رییس جمهوری بود و از سناتورهای با سابقه مجلس سنای آمریکا به شمار میرود که حدود ۴ سال رییس کمیته سیاست خارجی این مجلس را عهدهدار بوده است.
او با اعتراف تلویحی به ناکافی بودن برجام برای تضمین خواستههای آمریکا و متحدانش از ایران نسبت به خروج ترامپ از این توافق انتقاد کرد و آن را مایهی بیاعتباری آمریکا در عرصهی دیپلماسی قلمداد کرد.
جان کری، وزیر خارجه دولت اوباما و از چهرههای موثر در شکلگیری توافق هستهیی با ایران نیز چندی پیش گفته بود، ترامپ قبل از خروج از برجام باید پیشنهاد مذاکره در خصوص برنامه موشکی و منطقهیی ایران را ارایه میکرد و پس از رد آن توسط این کشور از برجام خارج میشد.
بر این اساس به نظر میرسد در صورت پیروزی دموکراتها در انتخابات سال آتی نیز احیای کامل برجام مستلزم پذیرش توقف برنامه موشکی و اقدامات منطقهیی از سوی ایران و افزودن ضمائمی به این توافق باشد.