اروپا و آمریکا درک مشترکی از خطر ایران دارند
اختلاف نظرهای بسیاری میان اروپا و ایالات متحده وجود دارد؛ از ماجرای شرکت هواوی گرفته تا ایران و از کنفرانس آب و هوایی پاریس گرفته تا جنگ تجاری.
یورونیوز در لاههی هلند با مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا دربارهی این مسایل گفتوگویی ویژه ترتیب داده است که متن کامل آن را در زیر میخوانید.
از روند صلح پیشنهادی برای اسراییل و فلسطین زیاد صحبت میشود و گفتهاید که این توافق احتمالی جزییات بیشتری خواهد داشت اما ممکن است رَد شود چون توافقی است که به گفته خودتان مردم معتقدند فقط اسراییلیها آن را میپسندند. فکر نمیکنید یکجانبه بودن چنین توافقی به این معناست که هرگز به جایی نمیرسد؟
البته که نه. منظورم این بود که درک فعلی از این موضوع غلط و به شکل اساسی نادرست است. وقتی طرح نهایی روشن شود و دنیا پیشنهاد ما را ببیند فکر میکنم بسیار روشن خواهد بود که رسیدن به چنین توافقی به سود هر جناح و در حقیقت هر فرد است و زندگی شهروندان اسراییل و فلسطینیها در کرانهی باختری، نوار غزه و تمام دنیا را بهتر میکند. برداشت اشتباهی از موضوع شده است. گزارشهایی را که به آن استناد میکنید دیدهام؛ وقتی به مطبوعات آمریکا اعتماد میکنید گاهی چنین نتیجهیی به بار میآید. چون آنها تمام ماجرا را به شکل مناسب بازتاب نمیدهند.
با توجه به رابطه پرتنش فعلی میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا، به سطح کنونی روابط اروپا و آمریکا از ۱ تا ۱۰ چه امتیازی میدهید؟
فکر میکنم روابطمان عالی است. گرچه حرفهایی دربارهی تنش در روابط میشنوم. با شرکای اروپایی دایماً دیدار میکنم. در تاریخ آمریکا و اروپا همیشه مخالف وجود داشته است. مسایلی هست که در آنها با هم اختلاف داریم؛ نظیر مناقشات تجاری یا مسایل امنیت ملی. همیشه اختلافاتی هست اما ارزشها و درک مشترکی از جهان داریم و نگاهمان به تهدید دموکراسی و آزادی در سراسر جهان یکسان است. این مشترکات همیشه بر اختلافات ما غالب میشود.
فکر نمیکنید اشاره ترامپ به اروپا به عنوان یک دشمن اشتباه بود؟
میدانید که ما نمیتوانیم محصولات کشاورزی را در اکثر کشورهای اتحادیه اروپا بفروشیم و آنها میتوانند محصولات را در کشور ما بفروشند. این منصفانه و دو جانبه نیست. هیچکس مایل نیست چنین نظام تجاری کارش را ادامه بدهد. در واقع او تلاش دارد یک زمینه برابر برای تجارت منصفانه میان اروپا و آمریکا ایجاد کند تا هر دو طرف رقابت سالم و منفعت داشته باشند.
دولت ترامپ یکی از بزرگترین هواداران برکسیت است که خود آشکارا به اتحادیه اروپا آسیب میزند. آیا به این خاطر از برکسیت حمایت نمیکنید که به اروپا ضربه میزند؟
همانطور که به یاد دارید برکسیت تصمیمی بود که مردم بریتانیا گرفتند. مردم یک کشور خودمختار در همهپرسی به این امر رای دادند. پس موضوع به تصمیم آمریکا ربطی ندارد. این اساساً تصمیمی دموکراتیک بود.
رییس جمهور ترامپ گفت مایل است سریعاً به توافقهای تجاری برسد. آیا برای آمریکا توافق تجاری با بریتانیا اولویت دارد یا با اروپا؟
اولویت ما تجارت با بریتانیا است. روابط قدیمی و نیز روابط تجاری محکمی با این کشور داریم. ایالات متحده در همین هلند سرمایهگذاری عمدهیی دارد.
اینجا نشست جهانی سران را با موضوع کارآفرینی داریم چون تعهد عمدهی ما ایجاد فضای باز تجاری و کارآفرینی است. در مورد بریتانیا نیز چنین است.
وقتی برکسیت، طبق خواسته مردم بریتانیا، انجام شد مایلیم به توافقهای تجاری آزاد و دوجانبه و براساس اعتماد با آنها برسیم که به سود اقتصاد هر دو طرف باشد.
در رابطه با شرکت هواوی، میدانیم که دولت شما بسیار تلاش کرد تا کشورهایی اروپایی را برای تحریم این شرکت با خودش همراه کند. کشورهای اروپایی چرا باید به دولت ایالات متحده گوش بدهند در حالی که خود ترامپ به نظر میرسد به دستگاههای اطلاعاتی کشورش اعتماد ندارد؟ و مثلاً گفته است این دستگاهها دربارهی ایران اشتباه کردهاند. حالا اگر دربارهی ایران اشتباه کردهاند چهطور دربارهی چین درست میگویند؟
من قبلاً رییس سی.آی.ای بودم. شکی نیست که گهگاه کمیتههای اطلاعاتی اشتباههایی دارند اما کلیت کارشان ممتاز و قابل اعتماد است. در این مورد هم چنین است. ما و کشورهای غربیِ دارای دموکراسیهای لیبرال ارزشهای مشترکی داریم. چینیها این نظام ارزشی را در زیرساخت خود ندارند. نظامهای ارتباطی آنها، بهویژه دربارهی شرکت هواوی کاملاً متفاوت است. اصل اول در شرکت هواوی کار کردن برای دولت چین است. سه نفر از اعضای هیأت مدیره این شرکت عضو حزب کمونیست حاکم بر چین هستند. این امر عمیقاً با نگرش ما دربارهی حفاظت از امنیت مردم اروپا و آمریکا تفاوت دارد. اروپاییها دربارهی حریم خصوصی نگرانی جدی دارند و در شبکهیی که دولت چین روی آن کنترل داشته باشد داشتن اطلاعات خصوصی ممکن نیست.
میتوان گفت برخی روابط هنوز پرتنش است. فکر نمیکنید اگر دولت ترامپ کمی بیشتر به حرف شرکای اروپایی گوش کرده بود، آنها هم حالا به این هشدارهای آمریکا توجه میکردند؟ مثلاً توییت اخیر ترامپ دربارهی شهردار لندن کمی به بهبود روابط نمیکند.
شهردار لندن با رییس جمهور ترامپ خیلی بد رفتار کرده بود. نظر من که حالا بیش از یک سال است وزیر خارجه هستم این است. ما هر روز حرف شرکای اروپایی را میشنویم. ما به دغدغهها و منافع آنها توجه جدی نشان میدهیم و با آنها همکاری نزدیکی داریم. در تاریخ روابط ایالات متحده و اروپا نقاط اختلاف زیادی وجود داشته است و مطمئنم این روند ادامه دارد اما کلیت رابطه ما عالی است.
و نهایتاً دربارهی ایران، به نظر میرسد مایل هستید با ایران بدون پیششرط گفتوگو کنید. چیزی نیست که قبلا گفته بودید. سیاست شما عوض نشده است؟
نه اینطور نیست. رییس جمهور ترامپ بیش از یک سال پیش گفته بود که حاضریم بدون هیچ پیش شرطی با ایرانیها دربارهی رفتارهای شرورانه و برنامهی موشکی و هستهیی گفتوگو کنیم. این چیز تازهیی نیست.
اما قبول دارید که دربارهی ایران اختلاف نظرهایی بین شما و کشورهای عمدهی اروپایی وجود دارد؟
جرمی هانت وزیر خارجه بریتانیا را دیدم و او گفت: دیدگاه مشترکی دربارهی تهدیدات ایران داریم. گرچه دربارهی برجام اختلاف داریم. تحلیل ما در اینباره که چه طور باید مسیر ایران را برای رسیدن به تسلیحات هستهیی مسدود کرد متفاوت است اما معتقدم اروپاییها و آمریکاییها دربارهی این هدف، خطر و تهدیدِ ایران درک مشترکی دارند.