معترضان خواستار کناره‌گیری عمرالبشیر از قدرت

سودان وارد سومین ماه از اعتراضاتی می‌شود که هدف آن کناره‌گیری عمرالبشیر، رییس جمهوری این کشور از قدرت است.

در حالی که بسیاری این اعتراضات را ادامه خیزش بهار عربی البته با تأخیری قابل توجه، تفسیر می‌کنند، اعتراضات سودان چندان انعکاسی در رسانه‌های بین‌المللی پیدا نکرده است.
به دلیل حساسیت شرایط سیاسی در سودان خواستار پنهان ماندن نامشان شده‌اند شرایط کنونی سودان را از نزدیک بررسی کرده است.
نخستین جرقه
نخستین جرقه اعتراضات سه ماه در سودان در شهر عطبره در ۳۵۰ کیلومتری خارطوم پایتخت، در روز ۱۹ دسامبر ۲۰۱۸ به دلیل افزایش قیمت نان و کالاهای اساسی زده شد که اقتصاد سودان را به بحران کشیده است.
تحریم بین المللی و تحریم آمریکا علیه سودان از دهه‌ی ۱۹۹۰ و از زمانی که این کشور به عنوان حامی تروریسم شناخته شد، آغاز شد و در سال‌های گذشته این تحریم‌ها افزایش یافته است. به ویژه بعد از آن‌که دادگاه بین‌المللی کیفری عمرالبشیر و رژیم او را در ارتباط با نسل‌کشی در دارفور گناه‌کار شناخت.
از سوی دیگر استقلال بخشی از کشور و تشکیل جمهوری سودان جنوبی در سال ۲۰۱۱، سودان را تقریباً از تمام ذخایر نفتی محروم کرد و مشکلات مالی این کشور را تشدید کرد، امری که عمر البشیر آمریکا و تحریم‌هایش علیه سودان را برای آن سرزنش می‌کند.
در این شرایط اعتراض به گرانی نان به سرعت به اعتراضات سراسری در کشور منجر شد و معترضان خواستار آن شدند که عمرالبشیر بعد از ۳۰ سال از قدرت کناره گیری کند. عمرالبشیر با کودتای نظامی در سال ۱۹۸۹ روی کار آمد.
معترضان بعد از اعتراضات جسته و گریخته اکنون چند هفته است سازماندهی‌ بهتری پیدا کرده‌اند و اعتراضات منظمی را هر پنج‌شنبه در خارطوم و دیگر شهرها برگزار می‌کنند.
اعتراضات در خارطوم با مشارکت هزاران نفر هر هفته ادامه دارد و زنان مشارکت وسیعی در این اعتراضات دارند. زنان از تبعیض جنسیتی در سودان شکایت دارند و امیدوارند با تغییر رژیم شرایط برابری برای زنان در کشور ایجاد کنند.
پاسخ نیروهای امنیتی
اعتراضات سه ماه گذشته سودان با واکنش شدید نیروهای امنیتی سودان مواجه شده است که با استفاده از شلیک گلوله، گاز اشک‌آور و نارنجک‌های صوتی به رویارویی با معترضان پرداخته‌اند. در حالی که مقامات اعلام کرده‌اند که ۳۲ نفر از جمله ۳ افسر پلیس در این اعتراضات کشته شده‌اند، فعالان مدنی از جمله سازمان دیده‌بان حقوق بشر در نیویورک می‌گویند: دست کم ۶۰ نفر در این اعتراضات کشته و سدها نفر زندانی شده‌اند.
احزاب سیاسی اپوزیسیون؟‌
هیچ حزب سیاسی اپوزیسیونی رهبری اعتراضات سودان را در دست ندارد. منابع اهل سودان بر این نظرند که معترضان اعتمادشان را به تمام سیاست‌مداران از جمله احزاب اپوزیسیون از دست داده‌اند.
یک منبع محلی می‌گوید: مردم سودان متقاعد شده‌اند که احزاب اپوزیسیون پارلمان به جای منافع مردم دنبال منافع خودشان هستند.
از سوی دیگر اتحادیه‌ی کارگران به صورت مخفی در کار سازماندهی اعتراضات و فراهم کردن کمک‌های دارویی و اورژانسی برای معترضان هستند.
با این‌که اعتراضات سه ماه است ادامه دارد اما عمرالبشیر تاکنون نشان داده است که قصد ندارد در برابر معترضان کوتاه بیاید.
این در حالی است که دولت البشیر با وعده‌هایی چون حل مشکلات اقتصادی و آزاد کردن زندانیان سیاسی قصد دارد معترضان را آرام کند. عمر البشیر هم‌چنین با سفر به نقاط مختلف کشور و بسیج هوادارانش قصد دارد به معترضان نشان دهد که جامعه‌ی سودان از او حمایت می‌کند.
مطالبه اصلی معترضان این است که قانون اساسی به شکلی اصلاح شود که اجازه ندهد عمرالبشیر ۷۵ ساله بتواند بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ شرکت کند.
اعتراضات در سودان در حال افزایش است. با این حال ناظران انتظار ندارند که در کوتاه مدت دولت عمر البشیر سقوط کند زیرا این رژیم پایه‌های قدرت‌مندی در سودان دارد. یک منبع در سودان می‌گوید: رژیم قدرت‌مندتر از آن چیزی است که معترضان فکر می‌کنند و ضعیف‌تر از آن چیزی که خودش فکر می‌کند.
عمرالبشیر در سودان وضعیت اضطراری اعلام کرد
عمرالبشیر، رییس جمهوری سودان روز جمعه ۲۲ فوریه برابر با سوم اسفند با انحلال دولت مرکزی در این کشور وضعیت اضطراری اعلام کرد.
شمار قابل توجهی از شهروندان سودانی در سه ماه گذشته در اعتراض به شرایط اقتصادی و زندگی سخت در خیابان‌ها تجمع می‌کنند و خواستار کناره‌گیری عمرالبشیر از قدرت شده‌اند.
دو هفته پیش از شروع اعتراضات، قانون‌گذاران سودانی اعلام کردند از تصویب طرحی که عمرالبشیر اجازه خواهد داد بار دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود، حمایت خواهند کرد. موضع‌گیری که مورد اعتراض بسیاری از سودانی‌ها قرار گرفته است.
هم‌زمان با انحلال دولت مرکزی و دولت‌های محلی، البشیر از اعضای پارلمان سودان خواست تا بررسی این طرح را به تعویق بیندازند.
رییس جمهوری سودان در یک پیام تلویزیونی گفت: دولت جدید اقدامات بنیادین اقتصادی در پیش خواهد گرفت و یک تیم شایسته بر سر کار خواهد آمد.
جامعه‌ی سودانی‌‌های حرفه‌یی (اس‌پی‌ای) که یکی از برگزار کنندگان تظاهرات است در بیانیه‌یی با انتشار فراخوان تجمعات اعتراضی خواستار انحلال حکومت البشیر شدند: خواسته‌‌های این انقلاب روشن است. این رژیم و سرکرده آن باید از قدرت کناره‌گیری کنند و این حکومت باید منحل شود.
عمرالبشیر، افسر سابق ارتش در سال ۱۹۸۹ با یک کودتای نظامی به قدرت رسید. او در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۵ به دنبال توافق صلح با پیکارجویان جنوب این کشور با اعمال برخی تغییرات در قانون اساسی در انتخابات به پیروزی رسید و پیکارجویان نیز در سال ۲۰۱۱ با برگزاری همه‌پرسی در جنوب سودان اعلام استقلال کردند.
استقلال سودان جنوبی از سودان، باعث شد تا این کشور از دست‌رسی به تمام دخایر نفتی محروم شود. علاوه بر این، تحریم‌های آمریکا علیه این خارطوم به عنوان حامی تروریسم، وضعیت اقتصادی و معاش مردم سودان را هر چه بیش‌تر بحرانی کرده است.