یک شهر و یک دنیا افتخار
علی جان غضنفری
بعد از ظهر روز یکشنبه فروردین است، تلفن همراهم زنگ میخورد، صدای استاد از آن سوی خط مثل همیشه مرا به وجد میآورد: فردا ساعت صبح، به مناسبت فروردین - روز جمهوری اسلامی - روی میدان مشتاق، خانهی پیشکسوتان ورزش استان با حضور معاون استاندار و مدیر کل ورزش جوانان و گروهی از دست اندرکاران، پیشکسوتان و ورزش کاران استان افتتاح میشود، اگر مایل باشی میتوانی بیایی.
با افتخار میپذیرم، حضور در کنار استاد همیشه برایم غنیمت بوده و هست. دقیقاً یک سال پیش در همین تعطیلات نوروزی بود که به اتفاق مازیار میری کارگردان معروف صدا وسیما و سه تن از همراهانش در منزل استاد محمد صنعتی با وی آشنا شدم و آن روز یکی از روزهای زیبای زندگی من بود. شخصیتی که آن روز من از استاد شناختم شخصیتی فرهنگی چند وجهی بود که هر لایه از شخصیتش لحظه به لحظه مرا مبهوت و حیران خود کرده بود. مردی با مطالعات عمیق تاریخی و اجتماعی کم نظیر، کتاب شناسی با کتاب خانهیی ارزشمند، کلکسیونری دارای همهی روزنامههای ارزشمند سراسری و محلی از اولین شمارگان تا امروز و مجموعه داری با گنجینهیی از گرانبهاترین عکسهای تاریخی فرهنگی، اجتماعی و عمرانی سال گذشتهی شهر کرمان. آن روز من به شدت افسوس خوردم که چرا دل سوزان جامعهی فرهنگی و مدنی کرمان برآن نشدهاند که چنین شخصیت فرهیخته و چهرهی ماندگاری را آن طور که باید و شاید به جامعه معرفی کنند تا مردم قدر بزرگی چون او را بیشتر و بهتر بدانند. غافل از آن که ضعف بینایی، هرگز دلیل نتابیدن شعاع خورشید نیست و او مشهورتر از آن است که من روستایی بی خبر از همه جا از آن اگاهی داشته باشم. لیکن استاد آن قدر انسان بود و هست که هر بار من روی این به اصطلاح کوتاهی تاکید میکردم متواضعانه لبخندی میزد و از آن رد میشد. اندکی بعد متوجه شدم که استاد علاوه بر چهرهی اجتماعی یک چهرهی ورزشی نیز دارد که بسیار مشهورتر است. سالها پیش به همراه ورزشکار دیگری به نام علیخان ایرانمنش جادهی خاکی کرمان -تهران را در مدت شش شبانه روز رکاب زده، چندین سال در تیم فوتبال کرمان توپ میزده و چهرهی سرشناس ورزش باستانی کرمان است و چندی پیش که بنده با عدهیی از دوستان در خدمت آقای نجار استاندار کرمان بودیم، به ضرورت نامی از استاد برده شد. آقای نجار بلافاصله گفت: شما منظورتان «پهلوان صنعتی» خودمان است؟ که همه نشان از چند جاذبه بودن شخصیت ایشان است.
باری ساعت صبح روز دوشنبه فروردین روی میدان مشتاقیه خودم را به مراسم میرسانم. عدهی زیادی از پیشکسوتان ورزش استان آمدهاند غریبه و آشنا. در میان آنها چهرهی محمد نصیری قهرمان پرورش اندام از همه آشناتر است استاد نیز با خانوادهاش حضور دارد. در همین لحظه حمید شهسواری دوست دوران کودکیم و از چهرههای موجه ورزش باستانی سیرجان نیز میرسد و هر دو متعجب از حضور یکدیگر، پس از سلام علیک و روبوسی با استاد کنار هم مینشینیم و اندکی بعد مراسم آغاز میشود.
اولین سخنران مراسم افتتاحیه، بانی فکر خانهی پیشکسوتان، مهندس فولادی مدیر کل ورزش جوانان استان است. وی ضمن ادای سلام و تهنیت گفت: خوشحالم که در روز رسمی جمهوری اسلامی این خانه را افتتاح میکنیم. من در استان قبلی که بودم به این فکر میکردم که خب من بعد از بیش از سال خدمت چکار باید بکنم و این دوستان و عزیزانی را که سالها باهاشان بودم کجا باید پیدا و ملاقات کنم. نشستیم و فکر کردیم و به عنوان مدیر، مشاوری را از میان پیشکسوتان پیدا کرده، مکانی را هم مشخص کردیم و گفتیم این شما و این هم خانهی پیشکسوتان، این جا جمع شده یکدیگر را ملاقات نموده و هر از گاهی گره گشای مشکلات ما هم باشید.
در این جا هم وقتی شخصیت پیش کسوت بزرگواری چون حاج محمد صنعتی را داریم که قبل از به دنیا آمدن ما مسیر خاکی کرمان، تهران را شش روزه رکاب رده، حالا باید از تجربیاتش استفاده کنیم.
این مکان دولتی نیست. وظیفهی ما فقط سرویس دهی و پشتیبانی است. شما هم میتوانید در رشتههای مختلف به ما کمک و راهنمایی کنید. اختلافات و مشکلات در ورزش همیشه وجود دارد و در میان چه کسی جز این بزرگان میتواند ما را راهنمایی و به هم نزدیک کند؟ در ضمن ما از سر کار خانم لنگری هم خواهش میکنیم در مورد خانمها نیز مکانشان را آماده نمایند تا از طرف هم حمایت شوند. زیرا ورزش بانوان کرمان جایگاه ویژهیی در سطح کشور دارد.
پس از پایان سخنان مهندس فولادی اساتید ضرب زورخانهیی آقایان حسینی و کرین زاده گوشههایی از ضرب این ورزش جذاب را اجرا کردند و گروهی از پیشکسوتان باستانی کار نیز نمایش زیبایی از ورزش زورخانهیی اجرا کردند که در میان آنها نمایش پهلوان ذاکری جمال کمالی و شافعی با نود و چند سال سن بسیار دیدنی بود و توجه همهی حضار را به خود جلب کرد. امید آن که جوانان فعلی ما بتوانند ورزش خود را تا سن و سال این عزیزان ادامه دهند.
آن گاه آقای مهندس کمالی معاون سیاسی امنیتی استاندار پشت تریبون قرار گرفت و ضمن تبریک و ورود به سی و پنجمین بهار انقلاب از مهندس فولادی که با پرچمداری استاد صنعتی و زحمات سرمست و دیگر کسان که برای ورزش پیش کسوتی و پهلوانی این خطه تلاش مینمایند تقدیر و تشکر کرد و گفت: من چند کلمهیی با جوانان این سرزمین صحبت دارم یکی این که قرآن کریم در آیهی السابقون السابقون اولئک المقربون فی الجنات النعیم از احترام به پیشکسوتان سخن میگوید و این مسئله عقیدتی است نه عرفی و مسایلی که دین تاکید میکند جز وظایف ماست و باید بدان عمل کنیم زیرا این
عزیزان هر کدام خودشان دهها جلد کتاب هستند که ما از آن استفاده کنیم و البته این عزیزان پیش کسوت هم باید آنچه دارند به جامعه منتقل نمایند.
یعنی باید تجربیات خودرا مستندسازی کرده و در اختیار جامعه قرار دهند که متاسفانه ما در این مستند سازی خیلی ضعیف هسستیم و در عرصهی هنری، در فیلمها و سریالها با تاسف میبینیم که احترام به بزرگترها رعایت نمیشود.
و دومین نکته این است که همه باید از این مجموعه حمایت کنیم که: «الذینهم عن صلاتهم دائمون - خوشا آنان که دائم در نمازند»
اگر ما فقط یک روز بیاییم و احترامی که به استاد صنعتی و امثالهم بگذاریم و بعد فراموششان کنیم کار مفیدی نکردهایم. بلکه باید از بسترهای موجود جامعه برای حمایت قانونی از پیشکسوتها اقدام نماییم.
در پایان سخنان مهندس کمالی، حکم استاد صنعتی به عنوان مشاور مدیر کل در امور پیشکسوتان توسط مجری برنامهها آقای سعیدی قرائت شد.
در این لحظه استاد صنعتی پشت تریبون رفت و ضمن قدر دانی از مهندس کمالی، مهندس فولادی و سایر حاضرین چنین گفت : «من از همهی ورزشکاران عزیزی که طی 60 سال گذشته چشمی به من داشتهاند تشکر میکنم. خطهی کرمان سرزمین پهلوان پرور است، ماپهلوانان نام آورزیادی داشتهایم از زن و مرد. درحدود150 سال پیش بانویِ پهلوانی داریم به نام سکینه خاتون که بسیار مشهور است وی خواهر پهلوان اسد اله عطایی پهلوان معروف کرمانی است که هیچکس نتوانست پایش را از تشک جدا کند و در دورهی معاصر این آقای چیت ساز، عباس نمازیان، محمد نصیری و پیمان نصیری، اکبر ایرانمنش یا خانم زهرا نعمتی که با ویلچر میرود، قهرمان جهان میشود و بر میگردد اما متأسفانه ناچارم این را بگویم که با وجود همهی امکاناتی که برای ورزش جوانان مهیا شده، این روزها وقتی وارد خیابان میشویم آنچه میبینیم مایهی شرمساری است.
استاد صنعتی در ادامهی سخنانش پس از تشکر از همهی پیشکسوتانی که ساعتها رانندگی کرده و از شهرهای دور سیرجان، جیرفت، بم و ... خود را به مراسم افتتاحیه رسانیدهاند به ذکر خاطراتی از مشکلات و نبود امکانات ورزش در گذشته پرداخت و گفت: در روزگاری که ما درزمینهای خاکی فوتبال بازی میکردیم، باید چندین متر طناب با خودمان همراه برداریم تا وقتی توپمان در چاههای قنوات میافتاد، با طناب بتوانیم داخل چاه رفته و آن را در بیاوریم.
و یا زمانی تصمیم گرفته شد یک مسابقهی دوچرخه سواری در ورزش استقامت برگزار شود، من و یک دوست قدیمی که سی سال پیش به رحمت خدا رفته به نام علیخان ایرانمنش مسیر خاکی کرمان تا تهران را شش روزه رکاب زدیم و البته پنج روزه برگشتیم. شبی برای استراحت رسیدیم به قلعهی «شمش» اما پشت دروازه، سربازان در را تا صبح باز نکردند. در آبادیهای بین راه برقی وخود نداشت. یک شب در نایین با چراغ دوچرخههایمان دو تا ساختمان دیدیم، خسته و از پا در آمده درون یکی از آنها خزیدیم و تا صبح بی هوش افتادیم. صبح هوا روشن شد، دیدیم داخل یک مرده شور خانه هستیم و دور و برمان یک سکوی مرده شوری، یک تابوت و تعدادی ظرف آب قرار دارد. اما امروز در اکثر جلسات ورزشی میبینیم که جناب مهندس نجار - استاندار - با مهندس کمالی و مهندس فولادی برای تشویق ورزشکاران حضور به هم میرسانند که باعث دل گرمی و علاقهمندی جوانان به شرکت در رشتههای مختلف ورزشی میباشد. استاد صنعتی در پایان جلسه متذکر شد که ما چند سال است که در کرمان انجمنی داریم به نام انجمن پیشکسوتان ورزش که دوستان ورزشی در حدود چهل نفر اکثراً فعال که معمولاً هردو سه ماه یک بار دور هم جمع میشدیم ولی جا و مکان ثابتی در این جا باید یادآور شد که یکی از پیشکسوتان فوتبال به نام حاج شکرا... خواجه حسینی که سالهای متمادی مسؤلیت هیات فوتبال را به عهده داشتند و زحمات زیادی در زمینهی پیشرفت فوتبال کشیدهاند و از دلسوزان واقعی فوتبال میباشند یک قطعه زمینی در خیابان سرباز وقف ورزش کردهاند که در حال حاضر از منظمترین میدانهای چمنی فوتبال میباشند و زورخانهی ورزشی انقلاب که از بهترین زورخانههای استان میباشد در همانجا در اختیار باستانی کاران سرشناس کرمان است که لازم به یادآوری است که در گذشتهیی که بیش از ده سال است اداره کل تربیت بدنی بدون کسب موافقت حاج آقا خواجه حسینی مالک اصلی زمین این محل را با شرایطی در اختیار باشگاه مس قرار داده که اسناد واگذاری این زمین هم که ظاهراً به صورت اجاره بوده بنا به گفتهی مالک مخدوش میباشد به همین علت سالها با اینکه جلسات متعددی به منظور واگذاری زمین به صاحب اصلی آن و اینکه حاج آقا خواجه حسینی با بزرگواری سند مالکیت آن را بر اساس معیارهای قانونی در دفتر اسناد رسمی به نام انجمن پیشکسوتان نموده ولی با توجه به نیاز باشگاه مس برای تمرین بازی کنان فوتبال و با در نظر گرفتن اینکه درحدود بیست سال گذشته مدیران عامل باشگاه مس کرمان و از همشهریهای خودمان بودند نتوانستند این زمین بسیار با ارزش را به صاحب اصلیاش واگذار نمایند، لازم به یادآوری است که حتا اختیار تشکیل جلسات پیشکسوتان در این محل نمیباشد که آخرین مدیر عامل باشگاه مس حاج آقا سید نصراله گنجعلی خانی بود که ضمن مدیر عاملی باشگاه ورزشی مس ریاست هیات مدیرهی انجمن پیشکسوتان ورزش کرمان را نیز به عهده داشت و بنیان گذار این انجمن بود. به هر حال در انجمن پیشکسوتان ورزش کرمان و خانهی پیشکسوتان ورزش استان کرمان بزرگانی مانند حاج اکبر ایرانمنش، ارستو حیدری، منصور زمانی، کهن دل، حسین کرامت، فتح ا... نژاد زمانی، حاج شکرا... خواجه حسینی، جلال کامیابی رییس هیاتهای مذهبی استان کرمان و مختار عبدالرحمانی، محمد ایرانمنش، علی مهرابی، نکویی، سرمست و بزرگواران دیگری نیز همکاری فعالانه دارند. آقای حاج محمد صنعتی ادامه داد و گفت در همین جا اعلام میکنم که بین انجمن پیشکسوتان و خانهی پیشکسوتان هیچگونه تقابلی وجود ندارد و هر دو یکی هستند. خانهی پیشکسوتان ورزش استان به این منظور با پیشنهاد و همت صادقانهی جناب آقای مهندس فولادی مدیر کل ورزش و جوانان استان کرمان تشکیل شد که بر خلاف گذشته جایگاه مشخص و ثابتی باشد برای دور هم نشستن و هم فکری و گفتوگوی صمیمانهی پیشکسوتانی که جوانی و عمرشان در راه پیشرفت ورزش گذرانیده باشد.
در یک صحنهی زیبای عاطفی من (غضنفری) متوجه شدم که استاد صنعتی از جایگاه خود به پیرمرد لاغر اندامی از حضار که با موی کوتاه کاملاً سفید روی صندلی نشسته بود خیره شد و سپس مثل اینکه او را شناخته باشد از جای برخاست دست پیرمرد را گرفته او را کشید و آورد وسط صحنهیی که همه نشسته بودند و خطاب به آقای مهندس کمالی معاون سیاسی و امنیتی استاندار و مهندس فولادی مدیر کل ورزش و جوانان و حضار جلسه گفت: (دوستان توجه کنید) این آقا دوست عزیزم علی مهرابی است که پنج شش سال او را ندیده بودم و الآن شناختمش. شصت و یک سال قبل من و این دوست عزیز در تیم فوتبال کرمان توپ میزدیم و او یکی از بازیکنان خوب کرمان بود. دیدم که پیرمرد چشمانش از اشک پر شد و صنعتی را در آغوش گرفت و هنگامی که سرجایش برگشت اشک طوری چشمانش را فرا گرفته بودکه از پشت پردهی آن به زحمت صندلیش را پیدا کرد این حرکت زیبای استاد صنعتی چشمان مرا نیز نمناک کرد در این مراسم مهندس کامران صنعتی نایب رییس شورای اسلامی شهر کرمان و مهندس کامبیز صنعتی هیات بیلیارد استان نیز حضور داشتند.
عکس از راست به چپ: جواد کمالی معاون وقت استان دار، محمد صنعتی، قدرت الاه عطایی و فولادی مدیر کل وقت ورزش و جوانان استان کرمان