حذف نشان صلیب شکسته پس از یک قرن از آرم ارتش فنلاند
فرماندهی نیروی هوایی فنلاند، بیسر و صدا، استفاده از نشان صلیب شکسته، سواستیکا، برای نیروی هوایی این کشور را متوقف کرده است.
هرچند این نماد که امروز یادآور دوران نازیها در اروپاست اما نیروی هوایی فنلاند مدتی پس از استقلال کشور و سالها پیش از تشکیل ارتش نازی هیتلری، در سال ۱۹۱۸ م نشان صلیب شکسته را به آرم نیروی هوایی این کشور اضافه کرد. هدف اولیه نیروی هوایی از نماد صلیب شکسته، استفاده از کلمه سانسکریت سواستیکا به معنای سعادت و خوشبختی بود.
اولین بار تیو تیوینن، استاد دانشگاه هلسینکی به مقامات نظامی فنلاند درباره این نشان هشدار داده بود. او پرسیده بود كه آیا ادامه استفاده از این نماد برای نیروهای مسلح فنلاند مفید است یا خیر؟
تا سال ۱۹۴۵ جتهای جنگنده فنلاندی به صلیب شکسته آبی با پیش زمینه سفید منقش بودند و البته این برای نشان دادن بیعت با آلمان نازی نبود، اگرچه این دو کشور با هم در زمان جنگ متحد بودند.
سخنگوی نیروی هوایی فنلاند میگوید در حالی که این نماد پس از جنگ جهانی دوم از هواپیماها کنار گذاشته شد، همچنان در بعضی از نشانهای نیروی هوایی، پرچم و تزیینات از جمله روی لباسها «صلیب شکسته» استفاده میشود. سخنگوی نیروی هوایی فنلاند میگوید از سال ۲۰۱۷ روی تمام هواپیماهای نظامی نشان عقاب طلایی نصب شده است.
هر چند که عقاب نیز نشان ارتش آلمان و همچنین ایالات متحده آمریکاست.
صلیب شکسته یا سواستیکا به سانسکریت یک صلیب با شاخههای ۹۰ درجه به سمت راست یا چپ است که معمولاً با جهت افقی یا گوشههایی با زاویه ۴۵ درجه میباشد. در شکل هندی نقطههایی در هر ربع آن قرار میدهند.
واژه «صلیب» در عبارت «صلیب شکسته» اشاره به صلیب مسیحی ندارد که در صورت شکسته شدن شکل متفاوتی بهدست میآید، منظور صلیب ساده و اولیه و است و نه صلیب مسیحی، هر چند که صلیب مسیحی نیز از خاورمیانه به اروپا راه یافته است و به دلیل آشنایی مردمان میان رودان و اروپا با آیین میترا این امر عادی به نظر میرسید. این صلیب در واقع چهار جهت اصلی جغرافیایی و چهار عمل اصلی ریاضی است که از روی گل شبدری که میترا بر گردن میآویخت ساخته شدخ است.
سواستیکا از واژه سانسکریت "swastika" مشتق شده است و به معنای خوب برای بودن است. در فرهنگ هند و اروپا، این نشان بر روی اشیا یا مردم ایجاد میشد تا برای آنان شانس خوب بیاورد.
این نماد با مهاجرت هندوایرانیها از شمال دریای مدیترانه (اوکراین) به اطراف دریای کاسپین و آسیای میانه، ایران و هند راه یافت. سپس سواستیکا به آشور، مصر، خاقانات شرقی ترک نشین و بسیاری دیگر نیز با روشهای مختلف راه یافت.
صلیب ایرانی یا چلیپا به دیواره عظیم نقش رستم گفته میشود که در آن ۴ عدد صلیب به ارتفاع بیش از ۶۰ متر در دیواره کوه حک و تراشیده شده است.
صلیب که واژه معرب چلیپا میباشد نماد و تندیس مسیحیت است. این نماد در فرهنگ آریایی به معنای بخت خوب و تولد دوباره است. بعضی آن را از نشانههای خدای تموز نامیدهاند. خدای تموز نیز در واقع نام دیگر خورشید است (آفتاب چله تموز) در لغتنامه دهخدا به معنی صلیب آمده است.