پس از آغاز جنگ جهانی دوم در ۹ شهریور ۱۳۱۸ ایران بی‌طرفی خود را اعلام کرد اما به دلیل گستردگی مرز ایران با اتحاد جماهیر شوروی و درگیری شوروی با آلمان این بی‌طرفی ناپایدار بود.

ارتش متفقین به بهانه‌ی حضور کارشناسان آلمانی در ایران این کشور را اشغال کرد. به دنبال اتحاد بریتانیا و شوروی پس از حمله آلمان نازی به شوروی و نیاز روسیه‌ی شوروی به ارسال کمک‌های آمریکا و بریتانیا به جبهه‌های نبرد در شوروی، متفقین تصمیم گرفتند از دالان پارسی نیز استفاده شود و به موجب آن نیروهای متفقین در 3 شهریور 1320 به ایران حمله کرده و این کشور را به اشغال خود درآوردند.
در روز ۳ شهریور ۱۳۲۰، ابتدا نیروهای شوروی از شمال و شرق از زمین و هوا به ایران حمله‌ور شدند و سپس نیروهای بریتانیایی نیز از جنوب و غرب حمله کردند و شهرهای سر راه را یک‌به‌یک به سرعت اشغال کردند و هر دو به سمت تهران حرکت کردند. ارتش ایران به سرعت متلاشی شد.
در این بین تنها 4 افسر در برابر نیروهای متفقین ایستادگی کردند. دو افسر نیروی دریایی با نام‌های دریابان غلام علی بایندر و ناوسروان یدالله بایندر که بعضی آن‌ها را اصالتاً کرمانی می‌دانند و دو افسر نیروی زمینی که یکی از آن‌ها سرگرد محمد میرحسینی افسر ژاندارمری کرمان‌شاه بود که در کرمان متولد شده بود. برادران بایندر هر دو یکی در خرمشهر و دیگری در بندر انزلی به شهادت رسیدند.
ایران که در آغاز جنگ، بی‌طرفی خود را اعلام کرده بود اما نهایتاً در ۱۷ شهریور ۱۳۲۲ به آلمان اعلان جنگ داد. به پشتوانه‌ی همین اعلان جنگ ایران می‌توانست پس از پایان جنگ به اعلامیه‌ی ملل متحد بپیوندد و هم‌چنین در کنفرانس‌های صلح پس از جنگ شرکت کند.
در طی ماه‌های پیش از شهریور ۲۰، متفقین چند بار از دولت ایران برای عبور مسالمت‌آمیز نیروها از خاک این کشور درخواست اجازه کردند اما همواره این درخواست از طرف رضا شاه رد می‌شد. از نمونه‌های دخالت‌های آن‌ها در امور داخلی ایران نیز می‌توان به تاریخ ۲۴ امرداد ۱۳۲۰ اشاره کرد که در آن سفیر انگلستان در تهران یادداشتی به دولت ایران تسلیم کرد که در آن تقاضا شده بود تعداد اتباع آلمانی مقیم ایران هرچه سریع‌تر کاهش یابد.
اشغال نظامی ایران توسط متفقین بلافاصله سرنوشت ایران را رقم زد. ارتش توسطِ سرلشکر احمد نخجوان خلع سلاح شد و پادگان‌ها به ارتش مهاجم تسلیم شد و در مدت 3 روز و در اثر حملات هواپیماهای شوروی و انگلیس چنان به سرعت عقب‌نشینی کرد که فرماندهی عالیِ متفقین نیز آن را پیش‌بینی نکرده بود. به طوری که احمد نخجوان به پادگان قلعه مرغی اعلام کرد در صورت فرود چتربازان انگلیس در این پایگاهِ نظامی اسلحه خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند. در روز چهارم فروغی که بازنشسته شده بود برای مذاکره با متفقین نامزدِ نخست‌وزیری شد؛ نخست‌وزیر جدید در عرض یک هفته درخواست صلح نمود و پنهانی پیش‌نهادِ برکناری رضا شاه را به متفقین داد و متفقین نیز استعفای رضا شاه را تنها شرطِ برای آتش‌بس اعلام کردند.