در نشست تشکلهای چاپ و کاغذ مطرح شد؛
اگر دولت میخواهد حمایت کند بهتر است از جیب خودش پرداخت داشته باشد
نشست نمایندگان تشکلهای چاپ، نشر، مطبوعات و کاغذ در پی صحبتهای مجدد دربارۀ افزایش تعرفۀ کاغذ صبح روز دوشنبه 4 بهمن ماه برگزار شد.
بابک عابدین رییس اتحادیۀ صادرکنندگان صنعت چاپ، در این نشست؛ کاغذ را یک کالای استراتژیک خواند و گفت: مسئلۀ کاغذ و مصرف آن مستقیم بر فرهنگ و مردم تأثیرگذار است. کاغذ یک کالای استراتژیک است که باید به آن به صورت استراتژیک هم نگاه کرد. اینکه با اعمال تعرفههای بالا و ایجاد رانت به اسم حمایت از تولید داخلی بر مصرفکنندگان کاغذ فشار بیاوریم نهایتاً مردم را با گرانی مواجه میکند. وقتی از حمایت ار کاغذ تولید داخلی صحبت میکنیم باید مشخص شود در 20 سال گذشته چه اقدامات اضافهیی برای بالا بردن کیفیت و کمیت کاغذ انجام شده است؟ آیا افزایش تعرفههای مشابه در بهبود شرایط این کارخانهها موثر بوده است؟
او افزود: کاغذ کالایی لوکس یا تزیینی نیست و با فرهنگ و سلامت مردم ارتباط دارد. با نگاهی به تجربیات کشورهای توسعه یافته میبینیم کالاهایی مثل کاغذ که با واسطه یا بی واسطه در سایر صنایع نیز کاربرد دارند اگر با افزایش تعرفه و قیمت مواجه شوند نهایتاً مردم را با مشکل مواجه میکند. صنایع چاپ، نشر و بستهبندی مصرفکنندگان اصلی کاغذ هستند و بالا رفتن قیمت این کالا سایر کالا را هم دچار تورم میکند. برای اینکه به صادرات برسیم و اقتصاد مقاوتی را اعمال کنیم نباید کالاهایی مثل کاغذ تعرفهیی بیش از 5 درسد داشته باشند.
عابدین سپس افزایش 5 درسدی تعرفۀ کاغذ را بسیار مشکلساز دانست و اظهار داشت: به راحتی میگویند فقط 5 درسد افزایش تعرفه خواهد بود اما واقعیت تأثیر این افزایش تا بیش از 10 درسد است. اصولاً اگر کارخانهیی نمیتواند به قیمت چین و هند و با کیفیت آنها کاغذ تولید کرده و در اختیار مصرفکننده بگذارد چرا باید تولید داخلی داشته باشیم؟ چرا باید از تولیدی حمایت بشود که توجیه اقتصادی هم ندارد. باید دنبال صنایعی باشیم که بازار مصرف برای خارج داشته باشد.
رییس اتحادیۀ صادرکنندگان صنعت چاپ اضافه کرد: هندوستان و ترکیه هنوز هم واردات فیلم پلیمری دارند در حالی که این ماده را تولید هم میکنند.
حمایت از تولید داخلی با ضرر زدن به مصرفکننده و صنایع زیردستی نمیتواند محقق شود. بیش از 20 هزار میلیارد سرمایه تنها در صنعت چاپ ما خوابیده که با افزایش تعرفه و این حمایت ناهمگون آسیب جدی خواهند دید. دوستان برای تعامل هم که شده پاسخی به چاپخانهداران نمیدهند چون با تعرفه نه نیاز به بالا بردن کیفیت دارند و نه کمیت. مگر مصرفکنندۀ پراید توانسته به سایپا بگوید کیفیت تولید این ماشین را بالا ببرد.
عابدین تأکید کرد: چرا هزینۀ این حمایت را باید مصرفکنندگان و مردم پرداخت کنند. افزایش تعرفه برای کارخانههای کاغذ ما تنها یک مُسَکِن است و درمان نیست. اگر واقعاً میخواهند از تولید کاغذ داخل حمایت کنند باید هزینههای انرژی، مالیات و ... را کاهش بدهند، هزینۀ واردات کالاهای اولیۀ تولید کاغذ را پایین بیاورند و سهم سود بانکی برای تهیۀ ماشینآلات را کم کنند. علاوه بر اینها اگر کیفیت و قیمت کاغذ داخلی قابل قبول باشد من مصرفکننده اصلاً سمت واردات نمیروم.
او در پایان یادآور شد: صادرکنندگان چاپ با هرگونه افزایش تعرفه برای کاغذ و هر کالای که حکم کالای واسط برای دیگر صنایع را دارد مخالف است.
ایرج استاد علینقی رییس اتحادیۀ چاپخانهداران، نیز با اشاره به سیاستها جهانی و سازمان تجارت جهانی دربارۀ کاهش تعرفهها گفت: اصولاً سیاست جهانی اقتصاد و سازمان تجارت جهانی کاهش و یکسانسازی تعرفهها است تا مصرفکنندگان نهایی با قیمت پایینتری کالاها را تهیه کنند. تمام کارخانههای دنیا هم تاتش دارند تا کالاهای خود را با کیفیت استاندارد ولی با قیمیتی معتدل به دست مصرفکننده برسانند.
رییس اتحادیۀ چاپخانهداران همچنین بر لزوم توجه به مسئلۀ محیط زیست و سلامت در بحث تولید کاغذ داخلی تأکید و بیان کرد: کشور ما از نظر آب و درخت با کمبود مواجه است. این یک واقعیت است که ما آب و درخت لازم برای تولید کاغذ را نداریم و به همین دلایل هم کارخانههای ما 13 درسد تولید خود را کاهش دادهاند. در کنار این موارد خود تولیدکنندگان و مسوولان هم میدانند که کیفیت کاغذ داخلی چندان مطلوب نیست و به اصطلاح تخصصی از نظر اسیدی و قلیایی خنثا نیست و میتواند سلامت مصرفکننده را به خطر بیندازد.
او افزود: همچنین کیفیت پایین کاغذ داخلی ماشینهای چاپ را هم درگیر میکند و به دلیل قلیایی بودن این کاغذها باید درازای 1000 یا 1500 دُر چاپ ماشینها شستشو شوند که این مسئله سرعت کار را هم به شدت پایین میآورد. تازه قیمت کاغذ داخلی ما هم 3 برابر کاغذهای خارجی است که هم کیفیت بهتری دارند و سرعت کار را بیشتر میکنند.
علینقی تأکید کرد: بحث ما اصلاً حذف تولید داخلی نیست و اگر مطلبی را مطرح میکنیم برای بهبود شرایط اقتصادی کشور است. بهترین تولید، تولیدی است که صادر شود و ارز به همراه بیاورد و باید تلاش کنیم سطح تولیدات خود را بالا ببریم.
محمد مهدی داودیپور نمایندۀ اتحایدۀ ناشران نیز در این نشست گفت: ما در بحث تولید مشکلات فراوانی داریم که مشخصاً در حوزۀ تولیدات فرهنگی بیشتر هم میشوند. قصد تعطیلی هیچ کارخانهیی را نداریم. ما هم میخواهیم کارخانههایی مثل چوب و کاغذ مازندران، سایپا و ... به کار خود ادامه دهند.
بیشتر از یک سال است که با تولیدکنندگان کاغذ صحبت میکنیم که با آمارهای اشتباه و گمراه کننده بحث افزایش تعرفه را مطرح نکنیم. تولیدکنندگان کاغذ ظرفیت اسمی تولید کاغذ را واقعی جلوه میدهند تا در ذهنها اینگونه باقی بماند که از نظر کیفیت و کمیت پاسخگوی نیاز کاغذ کشور هستند در حالی که اینچنین نیست.
داودی پور افزود: کاغذ تولید داخل حتا کاغذهای کارخانۀ چوپ مازندران که جزو بهترینهای ما محسوب میشود به سبب آنکه مکانیکال هستند کیفیتی قابل مقایسه با نمونههای خارجی که شیمیکال هستند؛ ندارند. تمام اتکای ما به جنگلهای شمال است و دائماً هم مشکل قطع درختان است. کارخانۀ چوپ و کاغذ مازندران نیز از روسیه چوب وارد میکند سایر کالاهای مورد نیاز مثل سفید کننده، چسب و ... نیز وارداتی هستند و ما تنها در این کارخانه مونتاژ کاغذ را شاهد هستیم.
نمایندۀ اتحادیۀ ناشران ادامه داد: از آنجا که مادۀ سفیدکنندۀ مورد نیاز در تولید کاغذ تا حدودی به مصارف دیگری در حوزۀ انرژی نزدیک است هر زمان که رابطۀ سیاسی ما با دنیا مختل میشود در واردات آن با مشکل مواجه میشویم یعنی با تولید کاغذ داخلی بحث خودکفایی مطرح نیست چون سررشتۀ مورد نیاز آن از خارج کشور وارد میشود. حتا کاغذهای رولی که در کتابهایی مثل کتابهای درسی و آموزشی مورد استفاده قرار میگیرد؛ نیز چندان با کیفت تولید نمیشود. چاپ با کاغذ داخلی 30 درسد زمان برتر و هزینه برتر از کاغذهای خارجی است.
داودی پور تأکید کرد: اگر دولت و کمیسیون فرهنگی و اقتصادی مجلس میخواهند از تولید کاغذ داخلی حمایت کنند چرا در جیب اهالی چاپ و نشر دست میکنند و بعد میگویند ما از کارخانۀ تولید کاغذ حمایت کردیم. اگر دولت میخواهد حمایت کند بهتر است از جیب خودش پرداخت داشته باشد در غیر این صورت حتا 0.5 درسد افزایش تعرفه را قبول نمیکنیم و واکنش نشان میدهیم. از سال 85 که حمایتهای اینچنینی از کاغذ ایرانی صورت گرفته؛ چه کیفتی از آنها بالا رفته؟ چرا باید اعتماد کنیم و دوباره بازار در شوک کاغذ و کتاب فرو برود؟
او به مشکلات صنعت نشر نیز اشاره کرد و گفت: صنعت نشر ما تقریباً مرده است و چگونه از کسی که خودش نیاز به خون دارد میخواهند خون بگیرند؟ از پارسال همۀ حرفها زده شد و نهایتاً در دولت و مجلس تصمیم بر تزریق بستههای حمایتی گرفته شد اما نمیدانیم چرا دوباره دوستان بحث تعرفۀ کاغذ را مطرح میکنند. به نظر میرسد تا دوباره فتنهیی به پا نشود و بازار مثل سال 91 در شوک فرو نرود؛ میخواهند مقابل ما بایستند. البته کارخانههای کاغذ این افزایش تعرفه را برای بهبود کیفیت نوسازی ماشینآلات صرف نمیکنند بلکه به قدری مشکل وجود دارد که از آن برای پرداخت هزینههای برق، انرژی و کالاهای وارداتی استفاده میکنند. مدیرعامل جدید کارخانۀ چوب مازندران؛ محمد شیخ مونسی باید به این موارد توجه کند.
عضو اتحادیۀ ناشران و کتابفروشان تهران ادامه داد: ما برای افزایش کیفیت و کمیت کاغذهای داخلی فشار آوردهایم و حالا از این طریف میخواهند به ما فشار بیاورند که حتماً کاغذ بیکیفیت و گران چاپ داخل بخرید اما ما حتا با 0.5 درسد افزایش تعرفه مخالفیم.
جلیل غفاریرهبر نمایندۀ اتحادیۀ صحافان نیز مخالفت 100 درسدی صنف صحافان با افزایش کاغذ را اعلام و بیان کرد: تولید کاغذ داخلی تنها 20 درسد نیاز کاغذ کشور را پاسخ میدهد و به دلیل کیفیت پایین کاغذهای داخلی بعضاً حتا در تولید دفتر هم نمیتوانیم از آن استفاده کنیم. هر زمان ایران توانست کاغذ سفید اندونزیایی تولید کند آن وقت صحبت از عدم نیاز به کاغذ واردانی بزنند.
همچنین احمد ابوالحسنی نمایندۀ اتحادیۀ لیتوگرافان، در این نشست ضمن ابراز مخالفت صنف خود با افزایش تعرفۀ کاغذ گفت: وقتی ما رقابت و توان تولید نداریم حرف زدن از تولید بیمعنی است و ما هم با افزایش تعرفۀ واردات کاغذ مخالف هستیم.
مهدی صدر عضدی نیز در این نشست به نمایندگی از واردکنندگان و فروشندگان کاغذ و مقوا اظهار داشت: ما هنوز فن و فرمول تولید کاغذ شمیکال را در اختیار نداریم. باید بازار کاغذ را ثابت و آرام نگاه داریم و در این میان افزایش تعرفه و گرانشدن کاغذ به نفع هیچکس نیست. اگر این انرژی و زمانی که صرف بالا بردن افزایش تعرفه شده و میشود را برای بهبود کیفیت کاغذ تولید داخل داشتیم قطعاً نتایج بهتری میگرفتیم.