رسوب طلب ۵ میلیارد دلاری تهران در بانک مرکزی عراق

در حالی که هم‌زمان با افت فشار گاز صادراتی ایران به عراق، بغداد از آغاز رای‌زنی برای یافتن جای‌گزین گاز ایران خبر داده است، تهران ادعا کرد که طلب ۵ میلیارد دلاری ایران از محل صادرات گاز هم‌چنان در بانک مرکزی عراق رسوب کرده استا و قابل برداشت نیست.

احمد عبادی، سخن‌گوی وزارت برق عراق در گفت‌وگویی با روزنامه صباح اعلام کرد: صادرات روزانه گاز ایران به این کشور از ۲۵ میلیون متر مکعب مورد توافق به ۳ میلیون مترمکعب کاهش یافته است و همین امر دولت عراق را ناگزیر کرده است تا رای‌زنی‌های خود را برای یافتن جای‌گزین گاز ایران آغاز کند.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران با رد خبر از میان رفتن توان صادرات ایران به دلیل رشد مصرف داخلی، علت افت صادرات گاز به عراق را دلایل فنی اعلام کرده است.
با وجود این‌که ایالات متحده از ماه نوامبر سال ۲۰۱۸ خرید نفت و گاز ایران را تحریم کرد ولی برای عراق معافیتی ۱۵ ماهه در نظر گرفت.
در حال حاضر حدود ۴۰ درسد برق تولیدی عراق وابسته به گاز و برق صادراتی ایران است. عباس جابر، معاون وزیر برق عراق نیز ۲ ماه پیش گفته بود که عراق به ۲۶.۵ گیگاوات برق نیاز دارد که ۶ گیگاوات آن از ایران وارد می‌شود.
آمریکا از متحدان خود در خاورمیانه از جمله عربستان سعودی خواسته است تا از طریق توسعه میادین گاز و سرمایه‌گذاری در صنعت برق عراق، برای قطع وابستگی این کشور به ایران تلاش کنند.
البته نخستین قرارداد صادرات گاز ایران به عراق در سال ۲۰۱۱ بین دو کشور منعقد شد که مطابق آن ایران متعهد شد تا روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب گاز به عراق ارسال کند، این رقم از ابتدای سال ۲۰۲۰ به ۲۵ میلیون مترمکعب کاهش یافت.
در مقابل حمید حسینی، سخن‌گوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی ایران گفت: ‌تحریم‌های پولی و بانکی آمریکا مانع از برداشت ۵ میلیارد دلار پول حاصل از صادرات گاز و برق از حساب بانک مرکزی عراق شده است.
این در حالی است که عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی ایران پس از سفر اخیر خود به عراق اعلام کرد: مشکل مطالبات ارزی ایران از این کشور حل شده است. بر همین اساس توافق شد تا مطالبات ایران بر پایه دینار، ارز ملی عراق، به حساب سپرده خاصی منتقل شود.
با این وجود، تحریم ایران توسط سوییفت، شبکه جهانی پرداخت بین بانکی، موجب شده است تا انتقال معادل دیناری ۵ میلیارد دلار طلب ایران از حساب بانک مرکزی عراق هم‌چنان غیرممکن باشد.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران ۱ سال پیش با اشاره به مشکلات دریافت پول حاصل از صادرات گاز و برق به عراق، رقم آن را ۲ میلیارد دلار اعلام کرده بود.
زنگنه اخیراً ۶ بهمن نیز بدون اشاره به رقم مشخصی تأیید کرده بود که عراق هم‌چنان در ازای دریافت گاز از ایران پولی پرداخت نمی‌کند.
البته دبیر اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق تأکید کرد: صادرکنندگان بخش خصوصی ایران هیچ مشکلی برای تبادل پولی با طرف‌های عراقی ندارند و با وجود وقوع ناآرامی در این کشور طی ۱۰ ماهه سال جاری خورشیدی رقم صادرات رسمی کالاهای ایرانی به بازار عراق به ۸ میلیارد دلار رسیده است.
مطابق آمار رسمی سازمان توسعه و تجارت ایران، مقصد ۸.۹ میلیارد دلار از ۴۴.۳ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۳۹۷ کشور عراق بوده است.
به عبارت دیگر عراق در سال گذشته با ۲۵۷ میلیون دلار اختلاف نسبت به چین به دومین منبع تأمین ارز صادرکنندگان ایرانی بدل شد و ۲۰ درسد ارز حاصل از صادرات غیرنفتی ایران از بازار این کشور تأمین شد.