دونالد ترامپ معافیت‌های خریداران نفت ایران را تمدید نمی‌کند
ایالات متحده آمریکا روز دوشنبه ۲ اردی‌بهشت پایان معافیت از تحریم ۸ کشور خریدار نفت ایران را اعلام خواهد کرد.
این خبر از سوی یک منبع آگاه اعلام شد و افزایش ۳ درسدی بهای نفت خام را در بازارهای جهانی در پی داشت.
این منبع آگاه گزارشی را که در این‌باره از سوی واشنگتن پست منتشر شده بود، تأیید کرد. بر اساس این گزارش دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا قصد دارد معافیت‌های ۶ ماهه‌یی را که اواخر سال گذشته برای ۸ کشور کره جنوبی، چین، هند، ژاپن، تایوان، ترکیه، ایتالیا و یونان تعیین کرده بود، لغو کند.
به نقل از دو مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا، قرار است مایک پمپئو وزیر خارجه این کشور اعلام کند: از تاریخ ۲ مه هیچ نوع معافیتی برای هیچ کشوری که در حال حاضر خریدار نفت خام ایران است، تضمین نخواهد شد.
با انتشار این خبر بهای نفت خام برنت با افزایشی ۳.۲ درسدی به ۷۴.۳۰ درسد در هر بشکه رسید که بالاترین رقم از ماه نوامبر به این سو محسوب می‌شود. بهای نفت وست تگزاس اینترمیدیت نیز با ۲.۹ درسد افزایش به ۶۵.۸۷ در هر بشکه رسید که بالاترین نرخ از ۳۰ اکتبر به این سو است.
تحلیل‌گران بر این باورند که قطع صادرات نفت ایران آن هم در حالی که دو صادر کننده‌ی مهم دیگر نفت یعنی ونزوئلا و لیبی با بحران سیاسی دست به گریبانند، بازار نفت جهانی را به طور جدی دچار چالش خواهد کرد.
دونالد ترامپ چند هفته پیش در جریان نشستی با اعضای تیم امنیت ملی آمریکا به طور روشن اعلام کرده بود که قصد دارد با لغو این معافیت‌ها و رساندن درآمد نفتی ایران را به رقم صفر، حداکثر فشار اقتصادی ممکن را بر این کشور تحمیل کند.
به نظر می‌رسد ترامپ قصد دارد با حذف ایران از بازار صادرات نفت، برای حل و فصل مشکل تأمین نفت خام بازارهای جهانی بیش از گذشته بر عربستان سعودی تکیه کند.
کاخ سفید در بیانیه‌یی اعلام کرد: دونالد ترامپ معافیت‌های خریداران نفت ایران از تحریم‌های آمریکا را که مهلت آن‌ها روز ۱۲ اردی‌بهشت به‌پایان می‌رسد، تمدید نمی‌کند.
پیش‌تر بامداد دوشنبه یک منبع آگاه این خبر را اعلام کرده بود و تقویت احتمالات درباره‌ی لغو این تحریم‌ها، افزایش ۳ درسدی بهای نفت خام در بازارهای جهانی را باعث شد.
این معافیت‌های ۶ ماهه، اواخر سال گذشته برای ۸ کشور کره جنوبی، چین، هند، ژاپن، تایوان، ترکیه، ایتالیا و یونان تعیین شد.
رییس جمهوری آمریکا هفته گذشته به صورت تلفنی با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان گفت‌وگو کرده است و بنا بر اعلام کاخ سفید موضوع این گفت‌وگو راه‌های حفظ حداکثر فشار بر ایران بوده است.
واکنش ایران
به نقل از منبعی ناشناس در وزارت نفت ایران اعلام کرد: آمریکا موفق به رساندن صادرات نفت ایران به رقم صفر نخواهد شد و ایران نیز در قبال هر تصمیم آمریکا برای پایان دادن به این معافیت‌ها آماده است.
این منبع آگاه گفت: چه معافیت‌ها ادامه یابد یا نه، تا زمانی که مقامات ایرانی برای توقف صادرات تصمیم نگیرند، صادرات نفت این کشور تحت هیچ شرایطی به صفر نخواهد رسید.
واکنش عربستان سعودی
یک منبع نزدیک به دیدگاه‌های عربستان سعودی اعلام کرد: در صورت پایان دادن آمریکا به معافیت‌های تعیین شده برای خریداران نفت ایران، عربستان آماده است تا هرگونه کاهش احتمالی عرضه‌ی نفت خام را جبران کند اما پادشاهی سعودی قبل از افزایش تولید خود، تأثیر حذف معافیت‌ها را بر بازار ارزیابی خواهد کرد.
او تأکید کرد: هر اقدامی از سوی عربستان سعودی بستگی به عوامل متعددی از جمله اطمینان از این موضوع دارد که خریداران نفت ایران، این کشور را رها کرده‌اند.
واکنش چین و هند
پایان دادن به این معافیت‌های ۶ ماهه، بیش‌ترین تأثیر منفی را بر چین و هند، بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران خواهد گذاشت.
گنگ شوانگ، سخن‌گوی وزارت خارجه چین روز دوشنبه اعلام کرد: این کشور با تحریم‌های یک‌جانبه‌ی آمریکا علیه ایران مخالف است و هم‌کاری‌های دو جانبه‌ی چین با ایران مطابق با قوانین بین‌الملل ادامه دارد. با این وجود او در این‌باره که آیا پکن به خواست واشنگتن مبنی بر توقف واردات نفت از ایران عمل خواهد کرد یا خیر، پاسخی نداد.
دونگ شیوچنگ، مدیر تحقیقات سیاست انرژی در دانشگاه بین‌المللی تجارت و اقتصاد پکن بر این باور است که احتمالاً شرکت‌های چینی واردات خود را از ایران کاهش می‌دهند تا سطحی از سازگاری خود را با این تصمیم نشان دهند اما غیرممکن است که چین واردات نفت خود را از ایران متوقف کند زیرا چنین کاری با سیاست‌های بلند مدت پکن تطابق ندارد.
در هند نیز پالایشگاه‌ها جست‌وجو برای یافتن منابع جایگزین ایران را آغاز کرده‌اند؛ با این وجود هنوز دولت هند اظهارنظری رسمی منتشر نکرده است.
یک منبع در وزارت خارجه هند به شرط ناشناس ماندن اعلام کرد: ما در این موضوع در کنار دولت آمریکا هستیم و پس از اعلام رسمی این خبر از سوی آمریکا، موضع رسمی خود را اعلام خواهیم کرد.
واکنش ژاپن و کره جنوبی
کره جنوبی، متحد نزدیک آمریکا و از خریداران اصلی نفت ایران هنوز واکنشی رسمی به این خبر نداشته است. با این وجود کیم جائه-کیونگ از موسسه اقتصاد انرژی کره می‌گوید: پایان دادن به این معافیت برای کره جنوبی مشکل آفرین است؛ بویژه اگر سئول نتواند میعاناتی به ارزانی تولیدات ایران برای بخش پتروشیمی خود فراهم کند.
ژاپن، دیگر متحد نزدیک آمریکا و از خریداران سنتی نفت ایران نیز هنوز اعلامیه‌ی رسمی منتشر نکرده است اما تاکایوکی نوگامی، رییس شرکت ملی نفت، گاز و فلزات ژاپن اعلام کرد: پایان دادن به سیاست لغو معافیت‌ها سیاست خوبی از سوی ترامپ نخواهد بود.
